فرجامین احتمال مذاکرات صلح!

دور دوم مذاکرات صلح نیز به بن بست خورده و چندان دودی از خانه فکری و ذهنی دو طرف بیرون نمی شود. اما گذشته از گمانه های سیاسی در باره آینده صلح، می توان از مکانیسم چهارگانه ای برای پیشنهاد یک راه حل عبور از بن بست، یاد کرد که هرکدام پیامدهای خاص خود را دارد.

۱- تشکیل حکومت «نجات ملی» با مشارکت طالبان و گروه جمهوریت. این احتمال افغانستان را با بحرانهای زیادی مواجه میکند. چنانچه تاکنون ائتلافهای زیادی بین گروههای مختلفی سیاسی شکل گرفته که همه ناموفق بوده است.

۲- تشکیل حکومت قومی. پشتون ها اعم از گروه جمهوریت و طالبان علاقه مند هستند، تا با احیای مناسبات دوران داود خان اقوام غیر پشتون را به حاشیه شوت کنند. تقسیم حکومت بین جمهوریت و طالبان به شکل ۵۰=۵۰ مقدمه تشکیل حکومت قومی و حذف اقوام غیر پشتون از قدرت است. زیرا جمهوریت تنها نصف کابینه را می گیرد و در همان نصف بازهم پشتونهای گروه جمهوریت ادعای سهم ۴۲% خواهند داشت و گروه طالبان نیز که دربست پشتون هستند.

۳- تشکیل دولت موقت و آغاز فرایند تغییر قانون اساسی به نفع امارت و در نهایت تشکیل یک حکومت مذهبی و ایدئولوژیک با اکثریت سنی. این روند نیز افغانستان را به مناقشات مذهبی و جنگهای داخلی سوق خواهد داد و طرح بسیار خطرناکی است. افغانستان اگر میخواهد روی آرامش ببیند، کلاً از حکومت دینی دست بکشد و الا مردم باید سالها در خون شنا کنند.

۴- تشکیل حکومت فیدرال. این گزینه هرچند احتمال آن ضعیف است، ولی حاکمان جدید امریکا مخصوصاً پرزدنت جوبایدن زمانی گفته بود که راه حل اساسی افغانستان تشکیل حکومت فیدرال است. اگر فرجام مذاکرات صلح به چنین نتیجه ای بیانجامد، آینده افغانستان ثبات را به تجربه خواهد گرفت.
به قول معروف: دیده شود که چه میشود؟

احمدی رشاد