تلاشی خانه‌به‌خانه طالبان در ولایات شمال؛ «از برهم زدن آرامش روانی مردم تا انتقامجویی»

با گذشت یک سال از سلطه طالبان بر افغانستان، فشارهای این گروه بر ساکنان ولایت‌های شمال این کشور، رو به افزایش است؛ از بازداشت‌های خودسرانه گرفته تا راه اندازی مجدد تلاشی خانه‌به‌خانه.

طالبان به تازگی در چند ولایت شمال افغانستان تلاشی خانه‌به‌خانه را برای دومین بار آغاز کرده‌اند. این تلاشی‌ها در ولایت‌های بلخ و کندز در جریان است.

سخنگوی فرماندهی پولیس طالبان برای ولایت بلخ اعلام کرده است که تلاشی خانه‌به‌خانه در این شهر به منظور «نابودی لانه‌های خوارج، اختطافیچان، مجرمین و جمع آوری سلاح غیرقانونی» راه اندازی شده است.

او افزوده است که پولیس بلخ در هماهنگی با ریاست استخبارات و قول اردوی ۲۰۹ الفتح، تمام خانه‌های شهر مزار شریف را، تلاشی می‌کند.

اما ساکنان شهر مزار شریف می‌گویند که طالبان فقط خانه‌های شیعیان هزاره و تاجیک‌ها را تلاشی می‌کنند و خانه‌های پشتون‌های ساکن شهر مزار شریف، تلاشی نمی‌شود.

یکی از ساکنان شهر مزار شریف که به شرط حفظ هویتش با خبرنگار شفقنا صحبت کرد، گفت که: «تمام بخش‌های نطامی طالبان در مناطق هزاره‌نشین و تاجیک نشین جمع شده‌اند و خانه‌ها را یک به یک تلاشی می‌کنند.»

او افزود که: «پشتون‌ها بی‌غم هستند از تلاشی، طالبان خانه‌های آنها را تلاشی نمی‌کنند، شاید سر شان اعتماد دارند و از خود فکر می‌کنند.»

از بین بردن آرامش روانی مردم

ساکنان ولایات شمال افغانستان می‌گویند که راه اندازی دوباره تلاشی خانه‌به‌خانه و حضور سنگین نیروهای نظامی طالبان در محلات مسکونی، باعث شده است که امنیت روانی مردم از بین برود و احساس ناامنی در این ولایت‌ها، افزایش یابد.

زبیر، یکی از ساکنان شهر مزار شریف به خبرنگار شفقنا گفت که: «هیچ کس آرام نیست. نگرانی و تشویش در چهره تک تک ساکنان این شهر دیده می‌شود. مردم همه هراس دارند؛ چون طالبان با همه مثل مجرم برخورد می‌کنند.»

این شهروند مزار شریف می‌گوید که: «طالبان به جای اینکه به فکر تأمین امنیت مردم باشند، امنیت و آرامش مردم را برهم می‌زنند، همین چند وقت پیش چندین انفجار در مسجدهای مزار شریف شد و مردم بی گناه و غریب را قتل عام کردند، طالبان کجا بودند؟ چرا امنیت نگرفتند که حالا به بهانه امنیت آمده خانه مردم را زیر و رو می‌کنند؟»

شماری از ساکنان شهر مزار شریف می‌گویند که نیروهای طالبان در جریان تلاشی خانه‌به‌خانه، به آنها بی‌احترامی می‌کنند و رفتار آنها با مردم «توهین آمیز» است.

طاهره، یکی از ساکنان شهر مزار شریف به خبرنگار شفقنا گفت: «با کفش‌های پر از گِل وارد خانه می‌شوند و روی فرش‌ها راه می‌روند، بدون اجازه داخل اتاق خواب مردم می‌شوند و تمام لباس‌های زنانه و مردانه را یکی یکی جدا کرده و دور می‌اندازند. واقعا این رفتارها توهین آمیز است و متاسفانه اینها هیچ بویی از انسانیت نبرده‌اند.»

انتقام گذشته

ولایت‌های شمال افغانستان، برای طالبان از اهمیت ویژه برخوردار هستند؛ زیرا روند شکست آنها در سال ۲۰۰۱ میلادی، از همین ولایات کلید خورد.

در سال ۲۰۲۱ نیز طالبان بعد از تصرف ولایت‌های شمال افغانستان و شکستن سد مقاومت در این ولایت‌ها، توانستند به کابل برسند و وارد ارگ ریاست جمهوری شوند.

این گروه در دور اول حاکمیت خود در افغانستان، در شهر مزار شریف، مرکز ولایت بلخ، شیعیان هزاره را «قتل عام» کردند و برنامه «کشتار جمعی» در جاده‌ها و خیابان‌ها، راه اندازی کردند. ملا عبدالمنان نیازی، از فرماندهان این گروه در شمال افغانستان از بلندگوهای مساجد صدا می‌کرد که «ازبیک به ازبیکستان، تاجیک به تاجیکستان و هزاره به گورستان» برود.

اما با همه خشونت‌ها و کشتارها، آنها در ولایات شمال شکست سنگین را متحمل شدند و این شکست سرآغازی شد بر سقوط حکومت آنها بر افغانستان.

اکنون شهروندان این ولایات می‌گویند که طالبان در صدد «انتقامجویی» از مردم ولایت شمال افغانستان هستند و به همین دلیل به بهانه‌هایی گوناگون دست به آزار و اذیت شیعیان هزاره، تاجیک‌ها و ازبیک‌ها در ولایت شمال، می زنند.

آصف سلطانی، یکی از شهروندان مزار شریف نوشته است که راه اندازی تلاشی خانه‌به‌خانه در شهر مزار شریف و ولایت کندز برای دومین بار، نشان می‌دهد که هدف طالبان «انتقامجویی» است و آنها بیشتر از اینکه به فکر آرامش و امنیت مردم باشند به فکر این هستند که «چگونه انتقام گذشته را بگیرند.»

سمیع، یکی دیگر  از ساکنان شهر مزار شریف نوشته است که: «طالبان خانه‌های مردم را در شهر مزار شریف با بیل و کلنگ حفر می‌کنند تا اسلحه و مهمات پیدا کنند.»

او افزوده که: «نیروهای طالبان اهالی برخی از خانه‌ها در نواحی تاجیک نشین و هزاره نشین شهر مزار شریف را بازداشت، شکنجه و تحقیر کرده است.»

طالبان در زمستان سال گذشته نیز برنامه تلاشی خانه به خانه را در تمام افغانستان راه اندازی کرده بودند. در آن زمان نیز گزارش‌های از برخورد دوگانه نیروهای طالبان با ساکنان شهرهای مختلف افغانستان منتشر شد.