کپک مخاطی پلاسمودیومی چیست و چگونه بوجود می آید؟

  • انتشار: ۲۳ حمل ۱۳۹۹
  • سرویس: اطلس پلاس
  • شناسه مطلب: 83117

برای شناخت کپک مخاطی پلاسمودیومی قبل از هرچیز بهتر است نگاهی به گروهی از موجودات زنده به نام آغازیان بیندازیم. دسته ای از آغازیان کپک های شبیه به قارچ می باشند. شکل ظاهری و چرخه زندگی این کپک ها مانند قارچ ها می باشند اما در گروه قارچ ها قرار نگرفته اند چون در دیواره سلولی آنها کیتین وجود ندارد و در مقایسه با قارچ ها یک میتوز متفاوت دارند. به عبارت ساده تر اگر بخواهیم بگوییم آغازیان کپک مانند چون برخلاف قارچ ها در دیواره سلولی خود کیتین ندارد در دسته قارچ ها قرار نمی گیرند.

کپک مخاطی پلاسمودیومی چیست؟

کپک مخاطی پلاسمودیومی همان طور که نامش نشان می دهد جاندارانی هستند که روی هم یک پلاسمودیوم تولید می کنند و به شکل کپک مخاطی دیده می شوند. این جانداران قادرند هنگام حرکت باکتری ها و مواد آلی را ببلعند. این گروه از کپک ها در رده آغازیان دسته بندی می شوند دارای هسته های فراوانی ست که توسط دیواره سلولی از هم جدا نشده اند.

کپک مخاطی پلاسمودیومی
کپک مخاطی پلاسمودیومی

تقسیم پلاسمودیوم

همان طور که گفته شد کپک مخاطی پلاسمودیومی با گردهم آمدن می توانند ساختاری چند سولولی و تناسلی بسازند که پلاسمودیوم نامیده می شود. این پلاسمودیوم ها هنگام خشکی یا گرسنگی به توده های متعدد تقسیم شده هر توده یک ساقه تولید می کند. در نوک ساقه کپسولی وجود دارد محل روئیدن هاپلوئید ها می باشد.

هاپلوئید ها پس از روئیدن به سلول های هاپلوئید تبدیل شده به شکل آمیبی یا تاژک دار در می آیند. سلول های هاپلوئید می توانند به یکدیگر متصل گشته و زیگوت های دیپلوئید بسازند. زیگوت ها با روش تقسیم میتوز قادرند پلاسمودیم های تازه ای تولید کنند.

انواع کپک مخاطی پلاسمودیومی

کپک مخاطی پلاسمودیومی یک نام غیر رسمی برای انواع مختلف جانداران یوکاریوت است که می توانند به شکل تک سلولی زندگی کنند اما ترجیح می دهند گردهم جمع شوند و پلاسمودیوم را تشکیل دهند. در گذشته این کپک ها در گروه قارچ ها قرار می گرفت اما امروزه  دیگر در این گروه قرار نگرفته در دسته نافراگیر آغازیان گنجانده می شوند. این جانداران انواع گوناگونی دارند و در دنیا بیش از ۹۰۰ گونه از آنها شناسایی شده است. به طور کلی این کپک ها را می توان به دو دسته بزرگ به صورت زیر تقسیم کرد:

کپک های مخاطی سلولی

همان طور که مشاهده کردید یک نوع از کپک مخاطی پلاسمودیومی، کپک های مخاطی سلولی هستند: این کپک ها شکلی شبیه آمیب دارند. تک تک این جانداران می توانند مانند یک آمیب رفتار کنند، در خاک حرکت می کنند و باکتری ها را می بلعند.

این دسته از کپک ها اما در مقایسه با آمیب ها ویژگی های متفاوتی دارند و هنگام مشکلات محیطی حرکت را متوقف کرده با جمع شدن به دور هم یک کلنی پرسلولی ایجاد می کنند. هر کلنی دارای یک ساقه و یک نوک باد کرده دارد. در این نوک متورم که نوعی هاگدان به شمار می رود هاپلوئید ها تولید می گردد. هاگ ها پس از آزاد شدن رشد کرده به یک سلول آمیب شکل تازه تبدیل می شوند. انی سلول آمیب مانند تغذیه کرده رشد می کند و چرخه زندگی را تکرار می کند.

کپک های مخاطی پلاسمودیومی

کپک های مخاطی پلاسمودیومی همان طور که نامشان نشان می دهد ساختاری پلاسمودیومی دارند. پلاسمودیوم به یک توده سیتوپلاسمی اطلاق می شود که دارای تعداد زیادی هسته می باشند، این هسته ها اما بوسیله دیواره سلولی از هم جدا نشنده اند.

تعداد کروموزوم ها در کپک های مخاطی پلاسمودیومی

کپک های مخاطی پلاسمودیومی جاندارانی از گروه آغازیان هستند که از مواد در حال پوسیدن و باکتری ها تغذیه می نمایند. این کپک ها از یک توده ستوپلاسمی تشکیل شده اند که هسته های زیادی با ۲n کروموزوم دارند. همان طور که گفته شد پلاسمودیوم در شرایط خشکی و گرسنه بودن به توده های زیادی تقسیم می شوند که هر توده یک ساقه و یک نوک کپسولی مانند دارد.

در درون هر کپسول تقسیم میوز صورت گرفته اسپورهای n کروموزومی تولید می گردد. این اسپورها که هاگ نامیده می شود نسبت به شرایط سخت مقاوم ند اما اگر شرایط محیطی فراهم باشد، رشد و نمود کرده سلول های هاپلوئید آمیبی شکل یا تاژدار ایجاد می کنند. سلول ها پس از یکی شدن سلول تخم یا زیگوت ۲n کروموزومی می سازند. سلول تخم با روش میتوز تقسیم شده توده سیتوپلاسمی با ۲n کروموزوم را تولید می کنند. چرخه زندگی این جانوران پرسلولی ۲n کروموزومی از نوع چرخه زندگی دیپلوئیدی می باشد.

همان طور که مشاهده کردید کپک مخاطی پلاسمودیومی در گذشته در گروه قارچ ها قرار می گرفت اما امروزه به دسته آغازیان تعلق دارند. شکل ظاهری این کپک ها شبیه قارچ ها می باشد اما تک سلول های هسته آن با دیواره سلولی از هم جدا نشده اند.

در دنیای پر رمز و راز موجودات زنده، آغازیان نیز ویژگی های خاص خود را دارد و کپک ها به عنوان عضوی از این گروه از جانداران یک چرخه زندگی جالب و منحصر به فردی دارند. آغازیان نیز همانند جلبک ها برای تولید مثل شیوه خاص خود را دارد.

کپک ها که چرخه تولید مثل دیپلوئیدی دارند تقسیم میوز روی زیگوت منجر به تشکیل گامت می گردد. تفاوت دگیر کپک ها با قارچ ها این است که در کپک ها، هاگ ها محصول تقسیم میوز هستند اما در قارچ ها هاگ ها می توانند از تقسیم میتوز به وجود آیند. در قارچ هایی که تولید مثل جنسی دارند چرخه زندگی از نوع هاپلوئیدی است و زیگوت تنها سلول دیپلوئید در چرخه زندگی به شمار می رود. همان طور دانستید که پلاسمودیوم در شرایط نامساعد به توده های متعددی تقسیم می شود  اما در کپک ها مخاطی سلولی وقتی شرایط محیطی نامساعد باشد، کپک ها دور هم جمع شده و کلنی می سازند.

کپک ها به عنوان عضوی از این گروه از جانداران یک چرخه زندگی جالب و منحصر به فردی دارند. آغازیان نیز همانند جلبک ها برای تولید مثل شیوه خاص خود را دارد. کپک ها که چرخه تولید مثل دیپلوئیدی دارند تقسیم میوز روی زیگوت منجر به تشکیل گامت می گردد.

تفاوت دگیر کپک ها با قارچ ها این است که در کپک ها، هاگ ها محصول تقسیم میوز هستند اما در قارچ ها هاگ ها می توانند از تقسیم میتوز به وجود آیند. در قارچ هایی که تولید مثل جنسی دارند چرخه زندگی از نوع هاپلوئیدی است و زیگوت تنها سلول دیپلوئید در چرخه زندگی به شمار می رود. همان طور دانستید که پلاسمودیوم در شرایط نامساعد به توده های متعددی تقسیم می شود  اما در کپک ها مخاطی سلولی وقتی شرایط محیطی نامساعد باشد، کپک ها دور هم جمع شده و کلنی می سازند.