قرار تامین خواسته چیست

تامین در معنای لغوی یعنی قرار دادن در امنیت و آسایش. تامین خواسته نیز راهی مطمئن برای جلوگیری از ضایع شدن یک حق است.

در این روش خواهان می تواند عین خواسته یا چیزی معادل آن را از میان اموال و داشته های خوانده تا زمانی که دادرسی به پایان برسد به توقیف خود در آورد.

این کار به این دلیل صورت می گیرد که خوانده نتواند اموال خود را به دیگری منتقل کند و تا زمانی که طلب خواهان، وصول نشده است این اموال در توقیف وی می باشد.

هر وقت حقی از کسی ضایع شود مدعی می تواند برای این که طرف مقابل را به الزام برای احقاق حق در آورد به طرح دعوی اقدام نماید.

به همین دلیل نیز قانون گذار برای این که از تضییع حق آن شخص جلوگیری شود در طول رسیدگی به دادرسی این امکان را می دهد تا خواهان پرونده بتواند اموال مشخصی از خوانده را توقیف کند تا زمانی که رای دادگاه به نفع او صادر شود اموالی از شخص خوانده وجود داشته باشد تا احقاق حق شود.

طرح دعوی

طرح دعوا نیز باید با رعایت مراحل مشخصی انجام شود. به عنوان مثال در این راستا باید تقدیم دادخواست ( برگه ای که در آن خواهان ادعای حقوقی را می کند ) ارائه شود.

خواهان در دادخواست خود خواسته و دلیل ادعا و خواسته ی خود را بیان می کند. برای این کار در اکثر موارد وکیل گرفته می شود تا کمک به تسریع روند کار کند.

قرار تامین خواسته بر طبق ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی امکان دارد پیش از اقامه دعوا یا در حین آن و تا پیش از صادر شدن حکم نهایی و قطعی صادر شود.

خواهان هم می تواند پیش از طرح دعوی اصلی درخواست قرار تامین کند و یا در همان وقتی که دادخواست تنظیم می شود علاوه بر این که خواسته خود را بیان می کند درخواست تامین خواسته ارائه دهد.

در هر صورت، در زمان دادرسی چه در ابتدای مراحل، چه در زمان دادگاه تجدید نظر، خواهان می تواند درخواست تامین را به دادگاه رسیدگی به اصل بدهد.

به طور کل درخواست قرار تامین اگر پیش از طرح دعوی و یا در حین رسیدگی باشد بایستی به دادگاهی که صلاحیت رسیدگی دارد ارائه شود.

برای این که قرار تامین خواسته صادر شود مدعی باید ذینفع و دارای اهلیت باشد. همچنین باید خواسته مشخص بوده، قابلیت ارزیابی داشته باشد و ابهامی در آن نباشد.

نحوه اجرای تامین خواسته

طبق ماده ۱۱۷ آیین دادرسی مدنی در هنگامی که قرار خواسته صادر می شود به دلیل فوریت آن باید سریعا برای خوانده ابلاغیه فرستاده شود و بعد از آن اجرا شود.

اما گاهی پیش می آید که ابلاغ فوری ممکن نیست و به تاخیر افتادن اجرا نیز باعث ضایع شدن و یا تفریط خواسته می شود، در این صورت ابتدا اجرا می شود و سپس به خوانده ابلاغ می شود.

گاهی نیز امکان دارد دادگاه به جای یک مال، مال دیگری را توقیف کند و به این شکل تامین تبدیل به مال دیگری می شود.

ضمن اینکه خوانده می تواند در ازای مالی که از وی توقیف شده است به همان مقدار مال در صندوق دادگستری و یا مبلغی به صورت نقدی در یکی از بانک ها به عنوان ودیعه قرار دهد.

البته اموال پیشنهاد شده از لحاظ قیمت، نسبت به مالی که قبلا توقیف شده نباید دارای قیمت کمتری باشد.

آثار بعد از اجرای قرار تامین

صادر شدن قرار تامین خواسته باعث می شود که هر گونه نقل و انتقال مالی که در حال توقیف است ممکن نباشد.

همچنین کسی که مال خوانده را توقیف کرده است به طور معمول نسبت به بقیه کسانی که از خواهان طلب دارند دارای اولویت می باشد.

همان طور که گفته شد بعد از اجرای تامین خواسته بر اساس ماده ۵۶ دادرسی مدنی بعد از این که مال خوانده توقیف شد دیگر قابل نقل و انتقال نخواهد بود و اگر خوانده اقدام به انتقال مال توقیف شده کند، خواهان می تواند برای ابطال آن انتقال به دادگاه تقاضا بدهد.

در حقیقت خوانده هیچ تصرف و اختیاری در مال خود ندارد و نمی تواند آن را بفروشد، اما از منافع آن می تواند استفاده کند.

کسی که مال خوانده را در دست دارد و یا خوانده از او طلبی دارد و همان مال توقیف شود، بعد از این که قرار تامین خواسته ابلاغ شد وی حق پس دادن آن و یا پرداخت بدهی خود به خوانده را ندارد.

اعتراض به قرار تامین

بر طبق قانون آیین دادرسی مدنی خوانده می تواند ظرف مدت ۱۰ روز به قرار تامین خواسته اعتراض کند.

دادگاه نیز وظیفه دارد در اولین جلسه به اعتراض انجام شده رسیدگی و تعیین تکلیف کند.

در صورتی که قرار اجرا شود و خواهان از نظر دادگاه محق شناخته نشود خوانده می تواند ضرر و زیان های ناشی اجرای قرار تامین را طلب کند.

خوانده می تواند برای دریافت خسارت ظرف مدت بیست روز از زمانی که رای بر بی حقی خواهان صادر شود با ارائه دلایل به دادگاه خسارت خود را مطالبه کند.

خوانده در مدت زمان ۲۰ روزه به عنوان مهلتی که دادگاه درا ختیار وی قرار می دهد می تواند خسارت خود را مطالبه نماید اما اگر این کار را نکرد مبلغی را که از پیش برای ضرر و زیان های احتمالی به ودیعه گذاشته است با درخواست خواهان به او برگردانده می شود.

اما اگر خوانده طالب خسارت بود، دادگاه این خواسته را به خواهان اعلام می کند. وی ۱۰ روز وقت دارد تا از خود دفاع کند و بعد از آن دادگاه رای اصلی را صادر خواهد کرد.

مرجع صالح رسیدگی به قرار تامین

دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به این موضوع را دارد همان دادگاهی است که به اصل دعوا رسیده است.

دادگاه با توجه به درخواستی که خواهان تنظیم کرده است و بعد از احراز و اثبات درستی شرایط لازم برای صدور قرار تامین، به نفع خواهان اقدام به صادر کردن قرار تامین خواسته می کند.

ده روز بعد از این که قرار صادر شد ، خوانده فقط می تواند در همان دادگاه به رای اعلام شده اعتراض کند.

این قرار در دادگاه تجدید نظر نیز قابل تجدید نظر خواهی نیست.