تفکر ویرانگر؛ اما نه عجیب

آنچه تنویر گفته است؛ تفکر ویرانگر است؛ ولی در این سرزمین عجیب نیست. هرچند که در جای دیگر بهت‌آور است. این تفکر، تفکر دیگر ستیز و شیدای خشونت است. از جنس تفکری است که انتحاری تربیت می‌کند. قتل انسان‌ها را لذت و سرگرمی می‌داند.

راهزنی و باجگیری را شجاعت و وسیله امرار معاش می‌داند. انفجار پل‌ها، مکتب‌ها، شفاخانه‌ها و کلینیک‌ها را با افتخار مجاز می‌شمارد؛ این اعمال شرم‌آور را حربه برتری، فشار و سلطه می‌داند. کسانی که بر ویرانه‌های آن‌ها قهمقه مستانه می‌زنند، آشکار را مورد تحسین قرار می‌دهد.

این تفکر، تفکر ضد پیشرفت، ضد تمدن و ضد انسانیت است. این تفکر، بیش از آنکه به ساختن بیندیشند به ویران کردن می‌اندیشند. این تفکر بیش از آنکه به صلح بیندیشد به جنگ فکر می‌کند. این تفکر بیش از آنکه به مهرورزی و مدارا تکیه کند، به نفرت و خشونت اتکا می‌کند.

این تفکر بیش از آنکه به برادری فکر کند به دشمنی فکر می‌کند. این تفکر به‌جای خلاقیت و نوآوری، برای ساختن، به بربریت برای نابود کردن افتخار می‌کند. این تفکر به‌جای ساختن تمدن به ستیز با تمدن می‌پردازد. زیر چتر این تفکر، چه اصحاب دستار و چه صاحبان کروات، چه اسلام‌گرا و چه تکنوکرات، همه به یک چیز فکر می‌کنند، “حفظ برتری یک قوم به هر قیمتی”.

در حقیقت؛ اما این تفکر، به‌بهانه دلسوزی به قوم پشتون و حفظ منافع آن‌ها، زنجیر فلاکت را به پای این قوم بسته‌است؛ اما منافع تمام ساکنان این سرزمین را بر باد داده‌است و یک کشور را به مثابه نماد و جزیره عقب‌ماندگی، از دنیا جدا کرده‌است.

عقلا و توده‌های پشتون، هرگز به دنبال دشمن در میان دیگر اقوام نگردند؛ اقوام دیگر با آن‌ها برادرند، دشمن اصلی آن‌ها همین باورهای نفرت‌زا، دشمن‌ساز و متوهمانه‌‌ی پشتون‌گرایی است که آدم‌های مانند تنویر و یون ترویج می‌کنند. این تفکر مانع هم‌گرایی، برادری و هم‌زیستی ملی است و نگذاشته است؛ ساکنان این سرزمین، دوشادوش همدیگر، برای ساختن و توسعه این جغرافیا، گام بردارند تا به رفاه و آسایش دست یابند.

این تفکر، وضعیتی را به وجود آورده‌است که تمام توانایی‌ها، صرف تقابل و رقابت‌های نفسگیر بی‌حاصل گردند و آرامش، آسایش و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز، به یک آرزوی دست نیافتنی تبدیل شود. زمان آن فرا رسیده است که تحصیل‌کردگان هر قومی، چه در مقام کنش و چه در مقام واکنش، با عقلانیت و خردورزی، دیوارهای قبیله‌ای و تفکرات مشمئزکننده برتری‌جویانه نژادی را از بنیان برکنند که ارمغانی جز، فلاکت، دشمنی و عقب‌ماندگی ندارد.

نویسنده: داکتر سید جواد سجادی