گفتمان چاپلوسانه داکتر جعفر مهدوی

در جامعه، هر گروه و طیفی متناسب با روحیات، انگیزه‌ها و اهداف خود، گفتمان خاصی را تولید می‌کند؛ گفتمانی که با چگونگی جهان زندگی، و اغراض و انگیزه‌های درونی‌شان تناسب و همخوانی دارد و دسترسی به اهداف را برای‌شان تسهیل می کند. بعد از سال ۲۰۰۱ و با روی کار آمدن نظام جمهوریت، در فضای فرهنگ سیاسی افغانستان گفتمان چاپلوسانه رونق فراوان پیدا کرد و متأسفانه، بخشی از نخبگان جامعه و نیز عده‌ای شیاد و فرصت طلب، جهت نزدیک شدن به منابع قدرت و شخصیت های صاحب نفوذ به خلق و آفرینش چنین گفتمانی، روی آوردند. این افراد، با تملق و چاپلوسی و تعریف و تمجیدهای اغراق آمیز و کاذب، از شخصیت مورد نظر، برای خود جایگاه و موقعیت‌های مهمی دست و پا کرده و بعضا از این طریق به مال و منال های فراوان و ثروت های باد آورده عظیم دست یافتند.
مهم ترین ویژگی گفتمان چاپلوسانه، ارائه تصویر وارونه و کاریکاتوریک از وضعیت است. تصویری که بسیاری از حقایق تلخ و درد آور در آن انکار و کتمان شده و تنها بخش‌های از واقعیت، در آن برجسته می‌گردد. تصویر متناقض و ناهمساز. چنین گفتمانی برای آفرینندگان و به کارگیرندگان خود، کارکرد چند منظوره دارد. از یک سو، با بازنمایی وارونه‌ی وضعیت و فریب مردم، آنان را به سازگاری و تبعیت از وضعیت ناخوشایند موجود ترغیب و تشویق می‌کند و از آن‌ها می خواهد که وضعیت ناگوار و غیر قابل تحمل موجود را بهترین شرایط تصور نمایند؛ از سوی دیگر، چهره‌ی به کارگیرندگان را، در نزد حاکمیت، خوش‌نما و مطلوب جلوه داده و آنان را به اهداف و مطامع شان نزدیک می‌کند. جناب آقای دکتر جعفر مهدوی نیز می‌خواهد در نظام طالبانی با بهره گیری از همین روش و با استمرار سنت موزه‌پاکی، به اهداف مورد نظر خود نزدیک گردد. اهدافی که یقیناً از سطح منافع شخصی و فردی فراتر نمی‌رود. او با بازتولید گفتمان چاپلوسانه، و مطلوب جلوه دادن وضعیت در زیر سایه‌ی حکومت طالبان، می‌خواهد به چشم مردم خاک بپاشد. به تعبیرات دعوت‌نامه‌ی آقای مهدوی اگر دقت شود، دقیقا همین گفتمان را در ذهن تداعی می‌کند: «با آغاز فصل جدید سیاسی در وطن عزیز مان، فرصت تاریخی برای اعاده استقلال واقعی، حاکم شدن مردم بر سرنوشت خود و تأمین صلح و ثبات پایدار فراهم شده است».

عمران حلیمی