چند نکته درباره روند صلح

زلمی خلیلزاد و هیات امریکایی مذاکرات هیچگاه از اصطلاح حکومت موقت استفاده نمی کنند. آنها از توافق سیاسی نام می برند و به توافق سیاسی در مذاکرات تاکید می کنند.

این در حالی است که طالبان از نظام اسلامی سخن می گویند و می خواهند مذاکرات صلح در توافق به نظام اسلامی بینجامد.

توافق سیاسی از نظر خلیلزاد و امریکایی ها، تشکیل دولت مشترک میان دولت و طالبان است. آنها خواستار واگذاری پنجاه در صد قدرت در تمام نهادهای دولت به طالبان هستند.

نکته ی مهم، ریاست این دولت مشترک است اگر محقق شود. جالب این است که گفته می شود فرد مورد نظر امریکایی ها به عنوان رییس این دولت مشترک، ملا برادر است، اما پاکستان با آن مخالفت دارد. البته که مخالفت و موافقت پاکستان نقش اصلی و تعین کننده دارد و آمریکایی‌ها نمی توانند رییس دولت مشترک را برخلاف نظر پاکستان تایید و تعیین کنند.

رییس جمهور غنی به تشکیل دولت مشترک با طالبان مخالف نیست و آنرا تایید می کند، اما خواست اصلی او ریاست این دولت مشترک در دست خودش است. به نظر می رسد که هم طالبان و هم پاکستان ریاست او را نمی پذیرند. بخشی از هیات دولت در مذاکرات صلح نیز با این ریاست مخالف اند.

ولیکن غنی تا حالا به صراحت گفته که قدرت را به رییس جمهور منتخب آینده می سپارد و به هیچ گونه انقطاع در دولت تن نمی دهد.

به هر حال، جنگ در افغانستان ادامه دارد و امتناع اشرف غنی از کنار رفتن به نفع توافق سیاسی بر آمده از مذاکرات صلح و رییس دولت مشترک احتمالی، تغییری را در کاهش و سردی آتش جنگ نمی آورد. اما، آیا توافق سیاسی و تشکیل دولت مشترک، به جنگ نقطه ی پایان خواهد گذاشت؟

پس از مرحله ی تشکیل دولت مشترک چه می شود؟
آیا امریکایی ها و متحدان غربی شان اجرایی شدن توافق سیاسی و دولت مشترک را تضمین می کنند و هزینه اش را می پردازند؟

آیا با چنین توافق سیاسی و دولت مشترک، سایر همسایگان افغانستان و کشورهای بازیگر منطقه ای، همسویی و همکاری نشان می دهند؟

میکانیزم دسترسی به ثبات پایدار سیاسی و تشکیل دولتی پس از این مرحله چیست و تضمین کنندگان و تمویل کنندگان خارجی آن کیستتد؟
هیچ پاسخ روشنی به این پرسش ها وجود ندارد.

محمد اکرام اندیشمند