ما مسئول جمع کردن خرابی های امریکا نیستیم!

پکن تلاش دارد توجه همسایگان آسیای میانه را به پروژه «کمربند و جاده» جلب کند اما نگران رشد تروریزم پس از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان است.

ده ماه پس از اولین ملاقات وزرای خارجه چین و پنچ کشور آسیای میانه، پکن نشست دوم را در یازده می در منطقه ژیان به میزبانی یانگ یی، وزیر امور خارجه چین، برگزار نمود.

این نشست سمبلیک است. شهر باستانی ژیان نقطه شروع پروژه کمبربند و جاده بود. شاید زمان بندی این پروژه نیز سمبلیک باشد چراکه این بیست و پنجمین سالروز پروسه «شانگهای پنج» می باشد جائیکه چین به صورت آرام اما پیوسته روابط اقتصادی، نظامی و دیپلماتیک با کشورهای آسیای میانه را شروع کرد و خود را یک شریک موفق نشان دهد.

نشست ژیان یک رویداد تاریخی بود چراکه یک تضمین سازمانی را برای ساختار نوپای «C+C5» ایجاد نمود. شرکت کنندگان در این نشست روی یک توافق نامه برای «ایجاد مکانیزیم همکاری های منطقه ای، توسعه کیفی پروژه کمربند و جاده و ایجاد سه مرکز تحقیقی برای انجام همکاری» توافق کردند.

یک ضرب المثل قدیمی چینی می گوید:«یک سفر هزار مایلی چینی با یک قدم شروع می شود.» حتی اگر پروسه شانگهای پنج به سازمان همکاری های شانگهای تبدیل شود، C+C5 به نظر می رسد به فرجامی موفق ختم گردد. شانگهای پنج متشکل از کشورهای چین، قزاقزستان، قرقیزستان، روسیه و تاجیکستان در سال ۱۹۹۶ شروعی نرم و تدریجی داشت و از دل صحبت هایی مرتبط با امور مرزبندی و غیرنظامی سازی که چهار جمهوری اتحاد جماهیر شوروی سابق با چین داشتند، بیرون آمد.

قانونمند سازی و نهادینه ساختن «سی+سی ۵» در امنیت منطقه ای یک نقطه عطف به شمار می رود چون در بحبوحه خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان، پنتاگون به دنبال تاسیس پایگاه هایی در کشورهای آسیای میانه می باشد.

جالب است که سایه «بازی بزرگ» هم ظاهر شده است. نشست ژیان در عرض هجده روز از یک نشست مشابه درفرمت C5+1 با حضور انتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا، به صورت ویدئو کنفرانس، برگزار شد. آسیای داخلی به ارواح شامان(نفوذ در ارواح خوب و شیطانی) و خدایان بودا مشهور است و مشخص نیست ایا وزیر امور خارجه امریکا موفق شد امتیازی را به دست آورد یا خیر.

آسیای داخلی به خاطر ارواح شامی و خدایان بودایی مشهور است. مشخص نیست که بلینکن یک راهپیمایی را دزدیده است یا بالعکس.
روزنامه دولتی «چین دیلی» روز پنج شنبه در سرمقاله خود به اهمیت دیپلماتیک C+C5 برای چین اشاره کرد و نوشت مکانیزم C+C5 یک برنامه عمل است که تضمین سازمانی قوی برای همکاری را ممکن می سازد.

سرمقاله می افزاید برای تبدیل اراده مشترک خود به پروژه ها و اقدامات مشخص، شرکت کنندگان موافقت کردند یک مکانیزم همکاری های منقطه ای ایجاد کنند، پروژه کمربند و جاده را از لحاظ کیفی توسعه دهند و سه مرکز تحقیقی برای همکاری در بخش کشاورزی و تکنولوژی مدرن و میراث فرهنگی تاسیس نمایند.

به نقل از سرمقاله مهمتر از همه اینکه نشست C+C5 اعتماد استراتژیک متقابل را تقویت نمود، موافقت شد برای آینده مشترک چین و جامعه آسیای مرکزی تلاش محکمی برداشته شود، کار مشترک برای ارتقاء امنیت و ثبات منطقه ای انجام گیرد و از عدالت بین المللی محافظت شود.

کشورهای اشتراک کننده پس از گفت و گو طی یک اعلامیه مشترک از تلاش های مشترک برای پیش برد آشتی صلح آمیز در افغانستان خبر دادند و تاکید نمودند شش کشور نقش کلان تری در این زمینه ایفا نمایند. اتخاذ یک مکانیزم برای نشست های منظم با حضور وزرای خارجه C+C5 با درنظرداشت اهمیت اتحاد و هماهنگی منطقه ای از دیگر اقدامات انجام شده در این نشست بود.

اهداف چین از تاسیس C+C5 را می توان در دو مورد خلاصه کرد: یکی ارسال این پیام روشن که آنها(کشورهای عضو C+C5) در مخالفت با دخالت در امور داخلی شان و هرگونه اقدامی که منافع اصلی توسعه یی آنها را تهدید کند، با یکدیگر متحد هستند. هدف دوم اینکه این کشورها نشان دهند آسیای مرکزی مکانی برای هیچ قدرتی جهت راه اندازی انقلاب های رنگی و کاشت بذر نفاق نیست.
وانگ، وزیر امور خارجه چین، تاکید نمود: کشورهای همسایه افغانستان از جمله ازبکستان و تاجیکستان می بایست مواضع خود در قبال افغانستان را هماهنگ ساخته با صدایی واحد از پروسه صلح بین الافغانی حمایت نمایند تا بر مشکلات غلبه شده گامی به جلو برداشته شود.

رسانه «گلوبال تایمز» نیز طی مطلبی در مورد نگرانی های چین نسبت به خروج امریکا از افغانستان نوشت: خروج امریکا از افغانستان می تواند سبب هرج و مرج و تبدیل شدن منطقه به محل پرورش سه شیطان «تروریزم، افراط گرایی مذهبی و تجزیه طلبی» گردد.

براساس این تحلیل گلوبال تایمز که بر پایه نظرات کارشناسان نوشته شده نه تنها چین و روسیه که کشورهای آسیای میانه نیز تمایلی به میزبانی از پایگاه های نظامی امریکا در خاک خود ندارند زیرا افزایش حضور سیاسی و استخباراتی امریکا و تماس این کشور با احزاب مخالف محلی، سازمان های غیردولتی و گروه های رسانه ای تنها به رهبری انقلاب های رنگی کمک می کند. به طور کلی، منطقه خواهان حضور امریکا نیست.

علاوه بر این، کارشناسان چینی نیز متعقدند خروج شتابزده امریکا از افغانستان می تواند پروسه صلح افغانستان را تخریب و باعث بروز جنگ داخلی شود. امریکا اجازه داده است منطقه به محلی برای پرورش «سه شیطان» و کاشت تریاک تبدیل شود. امریکا می خواهد کشورهای منطقه را با این آشفتگی و هرج و مرج تنها بگذارد.

در نشست ژیان، وزیر امور خارجه چین موضع این کشور در قبال پروسه صلح افغانستان را نیز اعلام نمود. سه عنصر کلیدی در این زمینه شامل: «نیاز به یک برنامه ریزی سیاسی همه جانبه برای حصول اطمینان از شرکت تمام گروه های قومی و احزاب در پروسه صلح، تهیه پیش نویس قانون اساسی متناسب با منافع و شرایط ملی منحصر به فرد افغانستان و نیازهای توسعه یی به جای تقلید از دموکراسی سبک غربی و سیاست اسلام معتدل به عنوان ایدئولوژی حکومتی» می باشد.

پکن مدعی ست دیدگاه چین و روسیه در این مورد مکمل همدیگر است. روسیه بیشتر نگرانی های امنیتی دارد و چین ظرفیت های اقتصادی را دنبال می کند. سازمان همکاری های شانگهای دیگر این هدف را برآورده نمی کند و یک دلیلش این است که پس از اضافه شدن هند و پاکستان این سازمان دیگر مثل گذشته نیست.

به نظر می رسد روسیه که از قبل روی نشست پیشرو با جو بایدن تمرکز کرده به طور زیرکانه ای روی اعصاب امریکایی ها راه برود و در میان احتمالا بیشترین بار به دوش چین بیفتد.

رسانه «People`s Daily» وابسته به حزب کمونیست چین در گزارشی اختصاصی با عنوان«امریکا نمی تواند از تمام مسائل افغانستان فرار کند» روز جمعه گذشته نوشت در حال حاضر امریکا بزرگترین عامل خارجی در مسائل افغانستان است. واشنگتن نباید از مسئولیت های خود شانه خالی کرده خود را از همه چیز دور نگه دارد.

خروج امریکا باید مسئولانه و زمان بندی شده باشد تا از افزایش خشونت ها و توسعه تروریزم و خلق مشکلات امنیتی بیشتر جلوگیری شود. امریکا باید یک محیط مطلوب و مورد قبول برای مذاکرات بین الافغانی ایجاد کند نه اینکه گزینه های دیگر را روی دست گیرد.
مسکو صریح بودن در این مقطع را احماقانه تصور می کند چون رئیس جمهور جو بایدن را فردی فوق العاده حساس می داند. نیروهای امریکایی در شب یازدهم-دوازهم ماه می جاری با استفاده از تاریکی شب بزرگترین پایگاه هوایی خود در قندهار افغانستان را تخلیه کردند و حتی مقامات افغانستان را نیز در جریان نگذاشتند.

منبع: