فرار دادن مغزها توسط دولت

  • انتشار: ۸ میزان ۱۳۹۹
  • سرویس: دیدگاهگوناگون
  • شناسه مطلب: 95286

در سالهای گذشته، حتا حالا، امریکا و اروپا برای دانشجویان ممتاز مکاتب کابل بورسهای تحصیلی میدادند. هدف آنها آموزش جوانان افغان و نسل جوان در رشته های مختلف و در ضمن آشنایی آنها با فرهنگ کشور میزبان و به این ترتیب کادر های تربیه شده با فرهنگ آنها امتیاز مهمی در نفوذ شان بود.

نیم قرن پیش، فرانسه هر سال برای ۳ نفر از فارغ تحصیلان ممتاز لیسه استقلال بورس تحصیل در دانشگاه های فرانسه اعطا میکرد. معملولآ در رشته های تخنیکی که واقعآ هم افغانستان نیاز داشت. سالی که من و دوست عزیزم کریم حنیف نمبر اول و دوم فارغ شدیم برای ما دو بورس برای تحصیل در رشته زراعت فرستادند و نپذیرفتند تا ما در رشته های دلخواه خود به تحصیل ادامه بدهیم. هم من و هم کریم حنیف از پذیرفتن بورسها سرباز زدیم. در کانکور دانشگاه کابل اشتراک نمودیم (من از پنجاه سال پیش حرف میزنم، همه میگفتند دیوانه شدین که بورس فرانسه را رد میکنید). بعد از تحصیل در دانشکده حقوق و علوم سیاسی او دیپلومات وزارت خارجه شد و در سفارت افغانستان در لندن بود که شوروی به افغانستان تجاوز نمود و کریم میهن پرست برسم اعتراض از پست اش استعفا نمود و بر نگشت. و من استاد دانشگاه شدم و درست زمانی که ترور و اختناق و آدم کشی خلق و پرچم در کابل بیداد میکرد، شش ماه قبل از تجاوز شوروی دوره دوکتورایم را در فرانسه به پایان رساندم و علیرغم اراده ام نتوانستم کابل برگردم. چرا این داستان را قصه میکنم ؟

بجای ما دانشجویان دیگر با خوشحالی رفتند فرانسه تا در رشته زراعت درس بخوانند. هیچ یکی از آنها بعد از تحصیل افغانستان بر نگشتند. درمورد استادان دانشکده حقوق و علوم سیاسی، استادانی که برای دوره دوکتورا آلمان یا فرانسه میرفتند حتا یکی از آنها در اروپا نماندند. اینکه اکثریت قاطع استادان دیپلوم دوکتورا از دانشگاهای اروپا داشتند. چرا این پست را مینویسم ؟

اطلاع یافتم که که دولت ۲۰ دانشجوی ممتاز کانکور را برای تحصیل به خارج میفرستد. در نگاه اول امر خوبی معلوم میشود زیرا سطح تدریسی دانشگاه های افغانستان از قرار معلوم بطور خجالت آوری پائین است بسیاری از استعداد ها تلف میشوند. ولی از سوی دیگر مطمئن هستم و حتا شاهد هستم که دانشجویان بورسیه که از افغانستان به اروپا میآیند بعد از ختم تحصیل از برگشت خود داری میکنند (لیست دیپلوماتهای که بعد از پایان یافتن دوره کاری شان به کابل بر نگشتند دراز است). اینکه در گذشته دولت های خارجی به فرار مغز ها ( بطور غیر مستقیم) و امروز دولت افغانستان خودش به فرار مغزها دست میزند. البته یکی دو نفری را میشناسم که با استفاده از فرصت (کار در دولت) برگشتند و یا برگشتند ولی دوباره فرار کردند مانند آن خانمی که در امریکا پیلوت هواپیما شده بود و چند سال قبل قهرمان شبکه های اجتماعی بود، با استفاده از یک سفر به امریکا دیگه برنگشت.
از نگاه آزادی های فردی اینها حق دارند هر تصمیمی که برای زندگی خود میگیرند، بویژه که افغانستان در فساد و بی امنیتی غرق است، ولی از نگاه اجتماعی و بویژه تعهد و نیاز مملکت یک ضایعه است.

دکتر کریم پاکزاد

نظرات(۰ دیدگاه)

نظر شما چیست؟