طالبان خیره سر

مذاکرات میان آمریکا و طالبان پس از یک وقفه دو روزه، از سر گرفته شده است.
بر اساس اعلام منابع نزدیک به دو طرف، پیشرفت های قابل ملاحظه ای در مذاکرات به دست آمده است.
تعطیلی دو روزه مذاکرات هم بر اساس آنچه که به رسانه ها گفته شده به منظور بررسی جزئیات فنی بسیار دقیق مفاد مذاکرات صورت پذیرفته است.
آمریکا در این مذاکرات پذیرفته که نیروهای خود را در قالب بک برنامه زمان بندی شده، از افغانستان خارج کند و طالبان هم در مقابل، متعهد خواهند شد که اولا ارتباط خود با گروههای تروریستی ای همچون القاعده را کاملا قطع نمایند و ثانیا، تضمین کنند که از قلمرو خاک افغانستان، هیچ کشوری مورد تهدید قرار نخواهد گرفت.
هرچند که این دو مطلب مهم، تنها محورهای مذاکرات طرفین نیستند، اما به قدری حائز اهمیت هستند که هر دو طرف، برای بررسی دقیق تر راهکارهای اجرایی شدن آن، نیازمند زمان و بررسی توسط کارشناسان خارج از جلسات مذاکره باشند.
گفته می شود که یک تیم حقوقی اروپایی (احتمالا نروژی)، به هیات مذاکره کننده طالبان در خصوص مفاهیم حقوقی مورد بحث، مشاوره می دهد.
اما در خلال تعطیلی مذاکرات و دقیقا در آستانه از سرگیری مجدد مذاکرات، آمریکا اعلام کرد به هرکسی که بتواند اطلاعاتی که منجر به دستگیری حمزه بن لادن (پسر اسامه بن لادن رهبر پیشین القاعده) شود ارائه کند، تا یک میلیون دلار جایزه خواهد داد.
اعلام این خبر مهم در اثنای مذاکرات آمریکا با طلبان، نمی تواند اتفاقی باشد. بلکه تصور میشود که آمریکا از مطرح کردن مجدد نام بن لادن، اهداف ویژه ای را دنبال می کند.
در کنفرانس مطبوعاتی مقامامات امریکایی، بر این نکته تاکید شده است که بر اساس اسناد به دست امده از خانه ای که بن لادن در آن کشته شد، اسامه بن لادن، حمزه، فرزند خود را به جانشینی منصوب کرده و او نیز از سال 2015 تا کنون، با انتشار چندین فایل صوتی، از طرفداران پدرش خواسته تا انتقام مرگ بن لادن را از آمریکا بگیرند.
آمریکایی ها می گویند هرچند که در سالهای اخیر، فعالیت القاعده کاهش چشمگیری یافته، اما این رویکرد، صرفا یک تاکتیک است و از قدرت جنگی القاعده، کاسته نشده است.
آنها همچنین مدعی شده اند حمزه، به دلیل اینکه فرزند اسامه بن لادن هست، این ظرفیت را دارد که طرفداران پدرش را به ویژه در کشورهای عربی، ساماندهی نماید.
اما نکته ویژه و حائز اهمیت در سناریوی جدید القادعده ستیزی آمریکا این است که در تنها تصاویر ویدئویی که از حمزه بن لادن توسط مقامات آمریکایی در رسانه ها منتشر شده، وی در حالی دیده میشود که در مراسم عروسی خودش حضور یافته است. مراسمی که آمریکایی ها مدعی هستند در ایران فیلمبرداری شده است.
این سخن به این معناست که آمریکایی ها مدعی هستند فرزند بن لادن به ایران رفت و آمد مفصل و مدوامی داشته و مراسم ازدواج او نیز در ایران انجام شده است.
مقامات آمریکایی به طور صریح، مدعی رفت و آمد حمزه بن لادن به ایران شده اند. یک مقام امنیتی در وزارت خارجه آمریکا به رسانه ها گفته است که حمزه، هم اکنون به احتمال زیاد در یکی از مناطق مرزی افغانستان با پاکستان مخفی شده و ممکن است گاهی به ایران نیز سفر کند.
به هر صورت، زمان اعلام اختصاص جایزه برای دستگیری فرزند بن لادن و نیز کیفیت اعلام آن، دارای پیامهای ویژه ای است.
به نظر می رسد که آمریکا قصد دارد با استفاده از حربه دشمن سازی، کماکان القاعده را به عنوان یک خطر جدی برای جامعه جهانی در صدر مسائل مهم جهان نگاه دارد.
اینک آمریکا میخواهد بگوید که حتی در صورت دستیابی به یک توافق با طالبان، خطر گروه تروریستی القاعده همچنان باقیست و این خطر، باالفعل است نه بالقوه که باید برای مهار آن، چاره ای اندیشیده شود.
البته ممکن است خطر القاعده کماکان یک خطر جدی برای منطقه باشد، اما تاکید بر سفرهای احتمالی حمزه به ایران توسط مقامات آمریکایی میتواند به عنوان اسم رمزی در خصوص کیفیت حضور و مداخله آمریکا در امور منطقه پس از توافق با طالبان تلقی شود.
چه اینکه پیش از این نیز آمریکا ادعاهایی در خصوص پناه دادن ایران به خانواده بن لادن را مطرح میکرد.
شکست سیاست های آمریکا در عراق و سوریه ممکن است این کشور را به این فکر انداخته باشد که با ادعای ارتباط میان یک گروه تروریستی با ایران، به دنبال راهی برای جبران شکست های مکرر منطقه ای خود باشد.
اینک این سوال قویا قابل طرح است که آیا آمریکا قصد دارد از حربه ای به نام حمزه بن لادن، برای توجیه حضور دوامدار خود در منطقه حتی پس از توافق با طالبان از یکسو و تحت فشار گذاشتن ایران به بهانه حضور عالی ترین فرد یک گروه تروریستی در این کشور از سوی دیگر استفاده نماید؟

هادی رحیمی زاده