طالبان اگر به زور هم به قدرت برسند، مثل گذشته منزوی خواهند بود

آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا اخطار داد در صورتیکه طالبان با توسل به زور به قدرت برسند، افغانستان یک بار دیگر به یک حکومت منزوی تبدیل می شود.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا، در بیست و هشتم جولای در دهلی نو حین صحبت با خبرنگاران اخطار داد در صورتیکه طالبان با زور به قدرت برسند، افغانستان بار دیگر به یک حکومت منزوی تبدیل خواهد شد.
وی افزود:«افغانستانی که به حقوق مردمش احترام نمی گذارد و مرتکب جنایت علیه مردم خودش می شود، به یک حکومت منزوی تبدیل می شود.»

از سپتمبر سال ۱۹۹۶ زمانیکه طالبان کابل را اشغال کردند تا سقوط این رژیم در اکتبر سال ۲۰۰۱ میلادی توسط حمله امریکا و با حمایت ائتلاف شمال، افغانستان به یک حکومت منزوی تبدیل شده بود زیرا با بحران مشروعیت دست و پنجه نرم می کرد و سازمان ملل و دیگر نهادهای بین المللی آن را به رسمیت نشناخته بودند.

براساس تعریف فرهنگ لغت روابط بین الملل «پینگوئین» حکومت منزوی به حکومت های بین المللی اطلاق می شود که با توجه به نظامی سیاسی، موضع گیری های ایدئولوژیک، رهبری یا رفتار کلی شان از انزوای دیپلماتیک رنج می برند و در سطح بین المللی مورد سرزنش های اخلاقی قرار دارند. طبق تعریف «اطلس جهانی» اصطلاح «منزوی» به حکومت هایی گفته می شود که توسط بیشتر دولت های جهان مورد قبول نیستند و به رسمیت شناخته نمی شوند. در مورد دولت های منزوی دو ملاحظه را باید در نظر گرفت: یکی امتیازات سلب شده از یک دولت منزوی و دیگری توجیحات ارائه شده از سوی جامعه بین الملل می باشد. «کنار گذاشته شدن از روابط بین الملل، مواجه شدن با تحریم های اقتصادی و در برخی موارد تهاجم نیروی نظامی خارجی» پیامدهایی ست که یک دولت منزوی باید منتظر آنها باشد. چه با تعاریف ارائه شده در مورد یک حکومت منزوی موافق باشید و چه نباشید، و اقعیت این است که زمانیکه بیشتر کشورهای عضو سازمان ملل، یک حکومت را به دلیل حمایت از خشونت و تروریزم، دست داشتن در موارد حقوق بشری و گسترش سلاح های کشتار جمعی، کنار بگذارند تلاش هایی در سطح بین الملل برای منزوی و محکوم کردن آن صورت می گیرد. اعمال تحریم ها یکی از این تلاش هاست.

طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی، به «همکاری با القاعده، حمایت از تروریزم و ارتکاب موارد جدی نقض حقوق بشری از جمله نسبت به زنان و اقلیت ها» متهم هستند. تنها یه کشور عضو سازمان ملل شامل «پاکستان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی» در زمان امارت اسلامی طالبان با این گروه روابط دیپلماتیک داشت. دو کشور عربستان سعودی و امارات در روزهای پایانی رژیم طالبان با این گروه قطع ارتباط نمود اما پاکستان تا حمله امریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ و نابودی رژیم طالبان با این گروه روابط خود را حفظ نمود. پاکستان با این توجیه که طالبان پس از جنگ های داخلی و خونریزی شدید توانسته در افغانستان صلح برقرار کند، از این گروه و امارت اسلامی منزوی شان در مجامع بین المللی مختلف حمایت دیپلماتیک نمود. حمایت اسلام آباد از طالبان اما همواره مورد انتقاد قرار گرفته و در سطح بین الملل به دیده سوء نگاه شده است.

پس از نزدیک به بیست سال از پرچیده شدن امارت اسلامی طالبان و طولانی ترین جنگ امریکا در افغانستان، زمان آن رسیده جنبه های درست اخطار آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا را بررسی کنیم: اینگه اگر طالبان با زور در افغانستان به قدرت برسند، امریکا و کشورهای جهان آن را به رسمیت نمی شناسند. به نظر می رسد تاریخ یک بار دیگر تکرار شده است و علی رغم تضمین رهبری طالبان مبنی بر احترام به زنان و اقلیت ها و عدم انتقام از کسانیکه با نیروهای ائتلاف در افغانستان کار کرده اند، مشاهده شده که این گروه در مناطق تحت تصرف خود باز هم به همان قوانین سخت گیرانه شریعت خود روی آورده اند و موسیقی و آرایشگاه ها را ممنوع کرده اند و بر گشت و گذار زنان محدودیت های شدیدی وضع نموده اند. استفاده از روش های سرکوب گرایانه در مناطق تحت کنترل طالبان ترس شدیدی را بین مردم حاکم ساخته است. آیا رهبری طالبان از خشونت و ظلم گذشته خود (امارت اسلامی از ۱۹۹۶-۲۰۰۱) درس نگرفته اند و همان روش های وحشیانه را یک بار دیگر احیاء کرده اند؟ مهمترین سوال برای پاکستان این است که «اگر افغانستان تحت حکومت رژیم طالبان یک بار دیگر به یک حکومت منزوی تبدیل شود، واکنش اسلام آباد چه خواهد بود؟» اگر طالان بر خلاف تعهد داده شده به امریکا در توافق نامه صلح دوحه نتواند یا نخواهد مانع فعالیت گروه های تروریستی و در رأس آن القاعده در خاک افغانستان شود، آیا سازمان ملل بار دیگر علیه طالبان اقدام خواهد کرد؟ این سوالاتی ست که بیشتر آگاهانی که وقوع یک بحران احتمالی نزدیک در افغانستان(رسیدن به قدرت دوباره طالبان) را پیش بینی می کنند را نگران ساخته است.

در صورت رسیدن دوباره طالبان به قدرت در افغانستان و انزوای حکومت آنها، سه احتمال را می توان تصور کرد:

احتمال اول
اگر سازمان ملل و دیگر کشورهای عضو آن حکومت طالبان را به رسمیت نشناسند و به آن مشروعیت ندهند، کشورهای همسایه افغانستان و دیگر سهامداران ممکن است به دلیل رفتار معتدل احتمالی طالبان و برخورد ملایم با مخالفان خود روابط شان با این گروه را حفظ کنند. اگر طالبان در صورت کنترل کابل و دیگر شهرهای بزرگ افغانستان، در عمل از خود مدارا نشان دهند می توان شرایط بهتری در این کشور جنگ زده متصور بود. اگر طالبان رفتارشان را تعدیل کنند، به حقوق بشر احترام بگذارند و گروه هایی که مرتکب خشونت و تروریزم شده اند را کنترل نمایند، ممکن است فشار ها بر سازمان ملل و دیگر بازیگران بین المللی برای به رسمیت شناختن این گروه وارد شود. سفر هیات طالبان به چین و دیدار با وزیر امور خارجه و مشار ایالتی یکی از اقدامات طالبان برای نشان دادن تغییر نسبت به گذشته می تواند قلمداد شود. هیات طالبان به ریاست ملا عبدالغنی برادر در سفر بیست و هشتم جولای خود به چین با وانگ یی در شهر تیانجین این کشور دیدار نمود و تلاش کرد تصورات و دیدگاه ها در مورد ارتباط طالبان با سازمان های تروریستی را اصلاح کند و مشروعیت بین المللی کسب نماید.

احتمال دوم
باید دیده شود طالبان با زنان به ویژه تحصیلات و اشتغال آنها، اقلیت ها و مخالفان سیاسی خود چه رفتاری خواهند داشت. این بار اقدامات و محدودیت هایی چون « ممنوع کردن موسیقی و تلویزیون و بستن آرایشگاه ها» از سوی طالبان به راحتی در داخل و خارج افغانستان پذیرفته نمی شود و احتمال اعمال تحریم از سوی سازمان ملل و دیگر بازیگران بین المللی را به دنبال خواهد داشت. به طالبان گفته شده در صورتیکه به زور بخواهند قدرت را در دست بگیرند، باید منتظر پیامدهایی مثل قرار گرفتن در گروه حکومت های منزوی باشند.

احتمال سوم
پاکستان نیز دیگر آن رویه گذشته را نسبت به طالبان نخواهد داشت: اسلام آباد این بار برخلاف گذشته که با وجود انزوای بین المللی طالبان، روابط دیپلماتیک خود را این گروه را حفظ کرد، محتاط تر عمل خواهد نمود. این در حالی ست که پاکستان اتهامات رئیس جمهور غنی مبنی بر حمایت نظامی و لوژیستیکی اسلام آباد از طالبان را رد کرده و آنها را توجیه ناتوانی دولت کابل در مقابله با تصرف احتمالی کابل توسط طالبان عنوان کرده است. باید نشست و دید که در روزهای آینده اوضاع چگونه در افغانستان به پیش می رود.

منبع