زن افغانستانی؛ از چاله سنت تا چاه تجدد

ادبردلی مجری برنامه شصت دقیقه چند سال پیش با چند بازیگر زن هالیوود مصاحبه ای کرد. در آن مصاحبه همه آن زنان گفتند در هالیوود امکان ندارد(با تاکید: امکان ندارد) یک زن بتواند بازیگر شود مگر اینکه با کارگردان، تهیه کننده یا یکی از عوامل سینما هم بستر شود. ادبردلی پرسید شما چرا شکایت نمی کنید؟ آنها با لحنی ناراضی که حاکی از هیچگونه شرم و پشیمانی نبود پاسخ دادند: درین صورت دیگر هیچ کارگردانی حاضر نخواهد بود با ما کار کند. روابط نامشروع کلینتون رییس جمهور سابق آمریکا با یکی از کارآموزان جوان کاخ سفید رسانه های جهان را پر کرد. برلوسکونی نخس وزیر سابق ایتالیا چندین پرونده فساد اخلاقی داشت. رئیس بانک جهانی در سال ۲۰۰۶ با یکی از کارمندانش روابط نامشروع برقرار کرده بود. همین حالا هر روز از یکی از قربانیان فساد اخلاقی ترامپ رونمایی می شود.

حالا مساله این است: اگر قرار است محکومیت و نقدی متوجه ارگ شود این نقد فقط باید به میانجی امر کلی باشد، یعنی نقد کلیت فرهنگی که شیئ وارگی و ازخودبیگانگی مطلق زن را به نمایش گذاشته است. یک نقد ریشه ای از فرهنگی که در آن زن با رضایت کامل خود را تا حد یک کالای قابل مبادله تنزل می دهد، فرهنگی که زن را از چاله سنت بیرون کشیده و به چاه ویل تجدد پرتاب کرده است. امری که البته دو چیز از درک آن‌محروم است: اول ساده باوری ابدی زنانه و دوم سطحی نگری عمیق روشنفکرانه.

نقدها و حملات عاری از هرگونه وجه معرفتی و نقادانه که صرفا بعد کمپاینی و تانه کری داشته باشند فقط وجه دیگری از کثافت یک فرهنگ را به نمایش می گذارند.

نویسنده: خلیل صدرا