ریشه یابی اختلافات افغانستان و پاکستان

یکی از نتایج قدرت گیری طالبان در عرصه سیاسی و نظامی، ایجاد تنش در روابط دو کشور همسایه یعنی افغانستان و پاکستان بوده است به گونه ای که هر دو کشور یکدیگر را به دخالت در امور داخلی خود متهم می کنند.
افغانستان، پاکستان را به دامن زدن به نا آرامی ها متهم می کند و معتقد است اسلام آباد قصد دارد دولت کابل را متزلزل کند و از سوی دیگر پاکستان، دولت افغانستان را به حمایت از مبارزان بلوچ متهم می کند و کابل را مسوول وضعیت پیش آمده در وزیرستان می داند.

واقعیت این است که روابط دو کشور هیچ گاه خالی از تنش نبوده است. با وجود حمایت پاکستان از نیروهای جهادی افغانستان در جنگ با شوروی، شک و تردید هم چنان در اذهان رهبران دو کشور پا بر جاست.

به نظر می رسد دولت پاکستان در حال فراهم کردن گزینه هایی است که از آنها با توجه به موقعیت پیش آمده در آینده استفاده خواهد کرد. سیاست پاکستان در قبال افغانستان نمی تواند تنها به مساله دیورند محدود شود؛ بلکه باید در مجموعه امنیتی جنوب اسیا مورد توجه واقع شود.

همچنین می توان گفت افغانستان مولفه ای در سیاست پاکستان در قبال هند محسوب می شود. در بررسی انگیزه های احتمالی پاکستان، باید به سیاست های آمریکا در جنوب اسیا نیز توجه کرد که این کشور را در حال حاضر هرچه بیشتر به هند نزدیک کرده است. بدون شک، اسلام آباد نمی خواهد در جامعه بین الملل منزوی شود؛ همین مساله یکی از فاکتور های تاثیر گذار و اصلی سیاست خارجی پاکستان در قبال افغانستان است.
با این وجود آیا می توان گفت: فصل تازه ای در روابط افغانستان و پاکستان آغاز شده است؟

دکتر عبدالطیف نظری