رابطه پشتونیسم با دنیای عرب

یکی از مواردی را که باید روی آن غور کرد، رابطه پشتونیسم با دنیای عرب است.
می‌گوییم از امام ابوحنیفه و بخاری و مسلم و ترمذی و ابوداوود تا به ابوعلی سینا و غزالی و بقیه فقهاء و اندیشمندان از میان ما فارسی‌زبانان برخاسته و نقش مهمی در گسترش فرهنگ اسلام داشته‌اند، اما در آن سو می‌بینیم که دنیای عرب- از قطر تا امارات- به جای تعامل با فارسی‌زبانان افغانستان برای پشتون‌ها لابی گری می‌کنند. در تازه‌ترین مورد، گفته می‌شود امارات کرزی و ملا یعقوب را با بسته‌های دلار رخصت کرده‌اند.

خلل در کجا است و چرا نتوانسته‌ایم با آن‌ها رابطه‌ی درست برقرار کنیم؟ آیا تا هنوز در میان فارسی‌زبانان افغانستان نهادی وجود داشته است که در این زمینه کار کند؟

فرهنگ، تاریخ و هویت ما ظرفیت‌های بسیار زیادی برای تعامل با جهان اسلام در اختیار ما گذاشته است:

۱) با ایران و تاجیکستان، یک ملت و مردمیم؛
۲) با عرب در تکوین و گسترش تمدن اسلامی، شراکت قوی داریم؛
۳) با ترکان در سراسر تاریخ خراسان، مانندی یک روح در دو پیکر زیسته‌ایم. روزگاری زبان فارسی حتا زبان رسمی عثمانی بود.

اگر از این ظرفیت‌ها استفاده نمی‌توانیم مشکل خود ما است.

عبدالشهید ثاقب