دعای روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان

«اللَّهُمَّ غَشِّنِی فِیهِ بِالرَّحْمَهِ وَ ارْزُقْنِی فِیهِ التَّوْفِیقَ وَ الْعِصْمَهَ وَ طَهِّرْ قَلْبِی مِنْ غَیَاهِبِ التُّهَمَهِ یَا رَحِیما بِعِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ»

ترجمه: خدایا! در این ماه مرا به لطف و رحمتت داخل کن و توفیق عمل و دورى از گناه را روزیم گردان و دلم را از سیاهی‌های تهمت پاک گردان، اى مهربان بر بندگان باایمان.

ابن طاووس این دعا را با تفاوت‌هایی بیان داشته است. کفعمی این دعا را با تفاوت‌هایی، برای روز بیست هشتم آورده است.

پاداش خواندن دعا

هرکسی این دعا را بخواند، خداوند سهم زیادی برایش عنایت می‌کند، به‌گونه‌ای که در مقایسه با دنیا، چهل برابر خواهد بود.

واژگان

غَشِّنِی: غَش: با چیزى همراه و ملازم کردن، فراگرفتن، پوشاندن.
غَیَاهِبِ: از «غهب»: سیاهی و تاریکی شدید شب.
التُّهَمَهِ:

نکته‌ها

رمضان ماه تلاش جهت داخل شدن به رحمت پروردگار.
در آخرین روزهای ماه مبارک رمضان، روزه‌داران مؤمن تلاش دارند تا مشمول رحمت الهی قرار بگیرند؛ به همین جهت، در آغازین فراز دعای روز بیست و نهم، آمده است: «اللَّهُمَّ غَشِّنِی فِیهِ بِالرَّحْمَهِ»؛ خدایا! در این ماه مرا به لطف و رحمتت داخل کن.

مشمول رحمت خداوند قرار گرفتن، مهم‌ترین آرزوی مؤمنان.
از اینکه در نخستین فراز دعای روز بیست و نهم ماه رمضان، شخص دعاکننده از خداوند چنین درخواست دارد: «اللَّهُمَّ غَشِّنِی فِیهِ بِالرَّحْمَهِ» نشان از اهمیت این موضوع دارد.

بارش رحمت الهی در نسیم رمضان.
بدون تردید ماه مبارک رمضان، ماه نزول و ریزش رحمت الهی بر بندگان است، چنان‌که امام رضا (ع) از پدرانش و از رسول اکرم (ص) نقل کرده‌اند که حضرت فرمود: «قَدْ أَقْبَلَ‏ إِلَیْکُمْ‏ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَهِ وَ الرَّحْمَهِ وَ الْمَغْفِرَهِ» ؛ قطعاً به‌سوی شما ماه خدا بابرکت و رحمت و مغفرت روی آورده است. ماه رمضان، ماهى است که اعمال عادى انسان، همچون خواب و نفس کشیدن، ثواب عبادت را دارد تا چه رسد به عبادات و طاعات و نیکی‌های او.

ضرورت درخواست توفیق بر انجام اعمال از خداوند.
باآنکه آخرین روزهای ماه رمضان با پایان خود نزدیک است، در دومین فراز دعا شخص دعاکننده از خداوند طلب توفیق بر انجام اعمال را دارد «وَ ارْزُقْنِی فِیهِ التَّوْفِیقَ»؛ زیرا اگر توفیق الهی شامل حال انسان نگردد، حتی یک روز و یک ساعت، امکان ادامه روزه‌داری و عبادات دیگر را ندارد.

توفیق انجام عبادات، به دست خداوند.
همان‌گونه که در نکته قبلی اشاره شد، توفیق انجام هر کاری، ازجمله روزه گرفتن و عبادات دیگر را انجام دادن به دست پروردگار است. لذا بایسته است که شخص مؤمن روزه‌دار، حتی در آخرین روزهای رمضان، برای ادامه موفقیت در انجام تکالیف، در دعا و نیایش خود از خداوند طلب توفیق نماید.

لزوم درخواست توفیق دوری از گناه، از خداوند.
در دومین بخش از فراز دوم، شخص دعاکننده از خداوند طلب توفیق دوری از گناه می‌کند «وَ الْعِصْمَهَ»؛ زیرا ممکن است با انجام گناهی، زحمات یک‌ماهه را بر باد داده و در منجلاب گناه گرفتار شود.

توفیق اطاعت و ترک معصیت، بهترین هدیه الهی در ماه رمضان.
بهترین دستاورد ماه مبارک رمضان، درصورتی‌که دعای آدمی موردقبول خداوند واقع شود، – که می‌شود- توفیق اطاعت و ترک معصیت است. با توجّه به این‌که انسان همیشه در معرض لغزش‌ها و معصیت قرار دارد، باید پیوسته از خدا توفیق اطاعت و بندگی و ترک گناه و معصیت را طلب کند.

قلب آدمی، کانون خوبی‌ها و بدی‌ها.
در سومین و آخرین فراز دعای روز بیست و نهم، نیایشگر از خداوند می‌طلبد تا قلبش را از سیاهی تهمت پاک گرداند، معلوم می‌شود که قلب کانون خوبی‌ها و بدی‌ها است. «وَ طَهِّرْ قَلْبِی مِنْ غَیَاهِبِ التُّهَمَهِ».

سیاه شدن قلب آدمی، پیامد اتهام بستن به دیگران.
جمله «وَ طَهِّرْ قَلْبِی مِنْ غَیَاهِبِ التُّهَمَهِ» تصریح به نکته دارد که تهمت بدترین گناهی است که قلب آدمی را سیاه می‌سازد، قلبی که سیاه و تاریک شود، به‌سادگی دچار اختلال و انحراف گشته و به‌راحتی روشن و شفاف نخواهد شود.

رمضان، فرصت مناسب برای پاک‌سازی قلب از گناه.
این فرازی از دعا «وَ طَهِّرْ قَلْبِی مِنْ غَیَاهِبِ التُّهَمَهِ» به این کته اشاره دارد که در آخرین روزهای ماه مبارک رمضان، هنوز فرصتی برای پاک‌سازی درونی برای آدمی باقی‌مانده است و از این فرصت باقی‌مانده باید کمال استفاده را برده و با دعا و نیایش تاریکی و سیاهی درون را از خود دور نماید.

رحمت ویژه خداوند، شامل حال بندگان مؤمن.
در پایان دعا، یادآوری صفت خاص خداوند «یَا رَحِیما بِعِبَادِهِ الْمُؤْمِنِینَ» که عبارت از رحیمیت و مهربان بودن بر بندگان باایمان است، نشان‌دهنده این نکته است که باید با طاعت و بندگی و دوری از گناه و معصیت، به‌ویژه گناهانی همچون اتهام بستن به دیگران، قلب خود را با نور ایمان روشن نمود و آن‌وقت است که می‌توان ادعای مؤمن بودن را کرد و مشمول رحمت خاص خداوند قرار گرفت.

نتیجه‌گیری

بیست و نهمین دعای روزهای ماه مبارک رمضان، دارای سه فراز و چهار درخواست است. در فراز نخست، دعاکننده از خداوند می‌خواهد که وی را مشمول لطف و رحمتش قرار دهد؛ در فراز دوم که دو بخش دارد، از خداوند توفیق عمل و دورى از گناه را می‌طلبد و فراز سوم پاکی قلب را از گناهانی درونی همانند اتهام بستن به دیگران از خداوند درخواست می‌کند و پایان خداوند را به صفت خاصش و مهربانی بر بندگان مؤمن است توصیف می‌کند.