تصاحب کنگره و اولویت‌های جمهوری‌خواهان

با پیروزی جمهوری خواهان در انتخابات میان دوره ای ایالات متحده امریکا و در دست گرفتن عنان قدرت قانونگذاری این کشور، حزب قرمز نخستین گام خود را در رقابت با حزب آبی با موفقیت برداشت، اما این پایان راه برای جمهوریخواهان نیست و به عبارت صحیح تر، تازه آغاز راه است. همان گونه که جان بونر، رهبر جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان نیز پس از مشخص شدن پیروزی حزبش در انتخابات اعلام کرد اکنون که مردم امریکا به ما اعتماد کرده اند، این وظیفه ماست که برای حل مشکلات، تلاش کنیم. اظهارات بونر 65 ساله و با تجربه که از سال 1991 به عنوان نماینده در مجلس نمایندگان حضور دارد سخنی تبلیغاتی و بی ربط نیست. اکنون که هر دو مجلس بالا و پایین دستی در دست حزب رقیب اوباما قرار گرفته، این حزب تلاش خود را به کار خواهد بست تا در انتخابات ریاست جمهوری 2016، کاخ سفید را نیز از آن خود کند. لذا، برای نیل به چنین هدفی جمهوری خواهان اولویت هایی را ترسیم خواهند کرد تا بتوانند اولویت های قانونی و عامه پسند خود را در هر دو مجلس به پیش ببرند و از این راه بتوانند بخشی از آرای دموکرات ها را نیز در طول این 2 سال به دست بیاورند؛ به عبارت دیگر تلاش خواهند کرد که نشان دهند که آنها بهترین حزب برای اداره کشور هستند. در این نوشتار به مهمترین اولویت های احتمالی جمهوری خواهان می پردازیم:

یکی از اولویت های قانونگذاری فوری که احتمالا توجه جمهوری خواهان را به خود جلب خواهد کرد، بحث تصویب پروژه خط لوله کیستون XL می باشد که دولت اوباما در طول سه سال گذشته، چندین بار تصویب آن را به تأخیر انداخته است. این پروژه از ارزشی بالغ بر 3.5 میلیارد دلار برخوردار بوده و طرفداران زیادی برای اجرایی شدن این پروژه در هر دو کشور کانادا و ایالات متحده امریکا دارد. کانادا در سال های گذشته، فشار زیادی به کاخ سفید جهت تصویب این پروژه آورده ولی هر بار با مقاومت اوباما مواجه شده است. در صورت تصویب، روزانه حدود 800 هزار بشکه نفت از غرب کانادا به امریکا و به سمت تگزاس روانه خواهد شد که ایجاد چندین هزار شغل در دو سوی مرز را نیز به همراه می آورد. جمهوری خواهان با مطرح کردن مجدد این بحث، می توانند فشار زیادی به اوباما برای تصمیم گیری بر سر این موضوع وارد کنند. در آن صورت اوباما مجبور خواهد شد که این قانون را وتو و یا از روی ناچاری آن را امضا کند. اوباما در طول شش سال ریاست جمهوری خود تنها دو لایحه را وتو کرده است که کمترین تعداد وتو از زمان ریاست جمهوری جیمز گارفیلد محسوب می شود. به نظر می رسد اوباما در مورد این لایحه نیز از حق وتوی خود استفاده نکند.

موضوع اوباماکر و یا طرح خدمات درمانی اوباما از زمان مطرح شدن آن در سال 2009، از دیگر موضوعات بسیار پر چالش بین جمهوری خواهان و دموکرات ها بوده است. جمهوری خواهان همواره تلاش خود را بکار بسته اند تا این طرح را لغو کنند، اما در دست داشتن سنا توسط دموکرات ها مانع از آن می شد تا جمهوری خواهان کنگره بتوانند کاری از پیش ببرند. اما اکنون به نظر می رسد شرایط مهیاست تا جمهوری خواهان در هر دو مجلس بتوانند جام مقدس (Holy Grail) خود را در دست بگیرند. این جام اشاره به لایحه ای دارد که در صورت تصویب، قانون مراقبت های مقرون به صرفه را لغو خواهد کرد و طبیعتاً، طرح خدمات درمانی اوباما نیز محلی از اعراب نخواهد داشت. جمهوری خواهان سال آینده را بهترین زمان برای اجرایی کردن این هدف می دانند. در مقابل، طرفداران اوباماکر نیز معتقدند که جمهوری خواهان به احتمال زیاد، با ارائه طرح هایی، بخش هایی از اوباماکر را تصحیح خواهند کرد و اقدام به لغو کامل آن نمی کنند.

یکی از نخستین دستور کارهای جمهوری خواهان در موضوع سیاست خارجی، برپا کردن یک جبهه متحد در مخالفت با انجام هرگونه معامله ای از سوی دولت اوباما در ارتباط با برنامه هسته ای ایران می باشد. چنین اقدامی می تواند حمایت برخی دموکرات ها را نیز به خود جلب کند. تلاش اوباما برای رسیدن به توافق با ایران بر سر برنامه هسته ای، به عنوان یکی از آزمون های اوباما در سیاست خارجی و نیز به عنوان برگی برنده در مقابل جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری آینده، تنش و درگیری زیادی را بین کاخ سفید و کنگره به همراه خواهد داشت. اگرچه شایعاتی مبنی بر تلاش اوباما برای کنار گذاشتن کنگره از هرگونه رای گیری در مورد توافق نهایی با ایران تا 24 نوامبر وجود دارد، اما این عمل موجب اتحاد میان جمهوری خواهان و دموکرات های کنگره علیه اوباما می گردد و در نتیجه دولت اوباما را در تنگنا قرار خواهد داد. بنابراین، جمهوری خواهان اصرار خواهند داشت که هرگونه توافقی با ایران باید به تصویب کنگره برسد.

با وجود اینکه حضور اکثریت جمهوری خواه در سنا، به خودی خود مانعی برای دولت اوباما در پیشبرد نیات خویش محسوب می شود، اما در حوزه تجارت این مسئله فرق می کند و تقابل می تواند جای خود را به همراهی جمهوری خواهان با اوباما بدهد. اوباما در پیگیری اهداف تجاری خویش نه از جانب حزب رقیب، بلکه از سوی هم حزبی های خود با مانع روبرو بوده است. بزرگترین چالش اوباما، حضور هری رید دموکرات در سنا بود که مانع از بلند پروازی های تجاری اوباما برای عقد موافقت نامه های تجاری با اروپا و برخی کشورهای آسیایی می شد. اوباما برای دستیابی به اهداف تجاری خود نیازمند مجوزهای خاصی از سوی سنا جهت معاملات تجاری بود که کنگره تنها می توانست آنها را قبول و یا رد کند و نمی توانست در آن تغییر و دخل و تصرف کند. هری رید، تا کنون چنین مجوزی برای انجام معاملات سریع به اوباما نداده است. اما این مسئله از سوی حزب رقیب، با استقبال روبرو شده و چند تن از جمهوری خواهان اعلام کرده اند که در این موضوع با اوباما همکاری خواهند کرد.

مسئله مهاجرت و اصلاح قوانین مربوط به آن از جمله مسایلی به شمار می رود که اوباما بر سر آن با سناتورهای هر دو جناح اختلاف داشته است. اوباما تا کنون چندین بار تصمیم گیری و اقدام در مورد موضوع مهاجرت را به تأخیر انداخته و هرگونه تصمیم گیری بر سر آن را به بعد از انتخابات میان دوره ای کنگره موکول کرده بود. اکنون با پایان یافتن انتخابات، اوباما مجبور خواهد بود تا در این زمینه تصمیم بگیرد. پیش از این، تلاش دولت اوباما برای قانونی کردن مهاجرینی که به طور غیر قانونی وارد امریکا شده اند با سد مجلس نمایندگان که در دست جمهوری خواهان بود مواجه بود. اما، اینبار با وجود اکثریت جمهوری خواه در هر دو مجلس، اوباما مجبور خواهد بود تا پیش از تسهیل قوانین سخت مهاجرت و عفو مهاجرین غیر قانونی ساکن در امریکا، کنترل تردد در مرزها و به ویژه مرز با مکزیک را به خوبی اجرا کند. جمهوری خواهان معتقدند تا زمانی که تردد در مرزها به خوبی کنترل نمی شود، نباید هیچ تغییری در جهت تسهیل مهاجرت صورت گیرد.

این موارد تنها بخشی از اولویت های جمهوری خواهان کنگره ایالات متحده امریکا در دو سال آینده می باشد که می تواند مسیر پیروزی آنها در انتخابات ریاست جمهوری 2016 را هموار نماید. حال باید دید که جدال و نبرد دموکرات ها و جمهوری خواهان در مجالس نمایندگان و سنا و همچنین کنگره و کاخ سفید بر سر اولویت ها و برنامه های خویش به سود کدام طرف به پایان می رسد. هر چند دموکرات ها با ناکامی در این انتخابات، شانس برد کمتری خواهند داشت.

حمید رشیدی