بیوتروریسم چیست و راه های مقابله با آن چگونه است؟

  • انتشار: ۱۱ حوت ۱۳۹۸
  • سرویس: اطلس پلاس
  • شناسه مطلب: 79513

در این روزها حتما واژه بیوتروریسم را زیاد شنیده اید و شاید برایتان این سوال پیش آمده باشد که بیوتروریسم چیست ؟ و یا تروربیولوژیکی چیست ؟ و راه های مقابله با آن چیست؟ باید گفت امروزه از میان تمام سلاح های جنگی نوین، فناوری ها و سلاح های میکروبی بیشترین استفاده را در بین تروریست ها و قدرتمندان به خود اختصاص داده است.

بیوتروریسم چیست؟

بیوتروریسم به معنای استفاده کردن از عوامل بیولوژیک و یا میکروارگانیسم ها به منظور تولید یک ابزار جنگی برای ایجاد ترس و یا از بین بردن انسان ها، گیاهان و دام ها است.

طبق تعریف فوق، می توان گفت جنگ بیولوژیک یعنی سوء استفاده کردن از کلیه عوامل بیولوژیک از جمله ویروس ها، باکتری ها، گیاهان و حیوانات برای پیشبرد اهداف خصومت آمیز.

بیوتروریسم چیست

پیشینه استفاده از میکروب ها بر ضد انسان ها به سال ها قبل از میلاد مسیح و یا به عبارتی هزارن سال قبل که مردم کره زمین حتی میکروب را نمی شناخته اند بر می گردد. به عنوان مثال نمونه هایی را می توان ذکر کرد:

مردم رم برای دفاع از سرزمین شان به آلوده کردن چاه های اطراف شهر به وسیله لاشه حیوانات مرده می پرداختند تا سربازان دشمن با نوشیدن آب این چاه ها، بیمار شوند و یا اینکه از بین بروند.

هنگامی که شهری را محاصره می کردند جنازه فرد طاعون زده و یا لاشه حیوان آلوده به این میکروب را روی یک منجنیق قرار می دادند و آن را به داخل شهر و یا قلعه پرتاب می کردند تا بیماری و میکروب را در بین مردم و نظامیان پخش کنند.

یکی از بارزترین مثال های تروربیولوژیکی در جنگ جهانی اول مشاهده می شود بدین صورت کمی بعد از جنگ جهانی اول، کشورآلمان با همکاری ایالات متحده، رومانی، فرانسه و روسیه یک گروه خرابکاری بیولوژیکی به پا کرد و در سال ۱۹۱۵ دانشمندی به نام آنتون دیلگر که تا آن زمان در روستایی درآلمان زندگی می کرد به منطقه ای در ایالات متحده  با کشت هایی از مشمشه (یک نوع بیماری بسیار بدخیم برای از بین بردن حیوانات و چهارپایان است) فرستادند. او در منزل خود یک آزمایشگاه راه اندازی کرد و با کار در لنگرگاه ها در بالتیمور، اسب هایی را که قرار بود به انگلستان منتقل شوند را به این باکتری آلوده کرد.

بیشتر کشورهایی که پیشرفته بودند از بین آنها آمریکا، انگلستان، روسیه، فرانسه، کانادا و ژاپن به تولید انواع گوناگونی از این سلاح های بیولوژیکی پرداختند و د رمواردی از آن ها نیز استفاده می کردند ضمن اینکه در قرارداد ژنو در۱۷ ژوئن سال ۱۹۲۵ تولید سلاح های بیولوژیکی ممنوع شد و کشورهای عضو آن را امضا کردند.

دانشمندی به نام مولن (Mullen) در سال ۱۹۷۸ انواع مختلفی از تهدید های بیولوژیکی، شیمیایی و هسته ای را مورد بررسی قرار داد که با ارزیابی و تجزیه و تحلیل دریافت که از بین این سه تهدید تروریستی، ساده ترین و علمی ترین آن ها تهدید بیولوژیکی است.

انواع مختلف عوامل بیوتروریسم چیست ؟

عوامل بیوتروریستی توسط (CDC) مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها ، به سه دسته یا گروه A، B، C دسته بندی شده است.

دسته A: این عوامل به آسانی قابلیت انتقال و انتشار دارند و سبب مرگ و میر بسیاری می شود.خطری برای امنیت ملی بشمار می آید و همچنین باعث رعب و وحشت مردم می شود که نیاز به اقدامات خاصی برای جلوگیری و آمادگی، برای حفظ بهداشت و سلامت مردم دارد.

  • باسیلوس انتراسیس: عامل بیماری سیاه زخم
  •   واریولا ماژور: عامل بیماری آبله
  •   کلوستریدیوم بوتولینوم: عامل بوتولیسم
  •   یرسینیا پسیتاسی: عامل طاعون خیارکی
  • تب‌های هموراژیک ویروسی
  •   فرانسیلا تولارنسیس: عامل بیماری تولارمی

دسته B: عوامل این گروه انتشار نسبتا آسان دارد. سبب مرگ و میری با شدت متوسط می شوند و همچنین نیازمند اقدامات خاص برای تشخیص و جلوگیری از آن دارد.

  • بروسلوزیس (انواع مختلف بروسلا)
  • توکسین اپسیلون کلستریدیوم پرفرینجنس
  • مشمشه (بورخولدریا مالئی)
  • تب کیو (کوکسیلا برناتی)
  • پسیتاکوز (کلامیدیا پسیتاسی)
  • تیفوس (ریکتزیا پرووازکی)
  • تهدیدهای سلامت غذایی (به عنوان مثال: گونه‌های سالمونلا، شیگلا، استافیلوکوکوس اورئوس)
  • آنسفالیت ویروسی (آلفاویروس‌ها مانند: آنسفالیت اسبی ونزوئلایی، آنسفالیت اسبی شرقی، آنسفالیت اسبی غربی)
  • تهدید کننده‌های سلامت آب (مانند: ویبریو کلرا، کریپتوسپوریوم پارووم)
  • میلوئیدوز (بورخولدریا سودومالئی)

دسته C: پاتوژن های جدیدی که با قابلیت تغییر به منظور، آسانی تولید و انتشار انبوه، در دسترس بودن، مرگ و میردر سطح بالا و یا ایجاد اثرات زیان بار بر سلامت افراد جامعه، مهندسی ژنتیک شده اند.

  • ویروس نیپا
  • هانتا ویروس
  • سارس
  • H1N1 (یکی از گونه های بسیار مسری آنفلوآنزا)
  • HIV (ایدز)

تا این قسمت از مطلب با مفهوم بیوتروریسم چیست و انواع آن آشنایی پیدا کردیم، همراه با شما همراهان همیشگی در ادامه به راه های مقبله با آن می پردازیم.

راه های مقابله با بیوتروریسم

اطلاع  زود هنگام و به موقع از یک حمله بیوتروریسم دارای اهمیت بسیار زیاد و حیاتی است چرا که بدون داشتن تدارکات و انجام اقدامات خاص و پیشگیرانه به موقع  در سطح محلی و یا حتی ملی، تهدیدی بسیار جدی برای بهداشت و سلامت افراد جامعه بشمار می آید که اثرات جبران ناپذیری را در پی داشته دارد. در ادامه به مواردی که برای شناسایی و جلوگیری از انتشارعوامل بیوتروریسم لازم و ضروری است، می پردازیم.

داشتن آگاهی: اولین قدم برای مبارزه داشتن دانش و آگاهی از جریان وقوع بیوترورویسم، شناخت و شناسایی تهدیدات و مکان هایی که امکان نفوذ خطر را دارد.

آمادگی: دومین قدم برای مبارزه و دفاع، کسب امادگی لازم برای دفاع با تمرینات و رزمایش ها، کسب فن آوری جدید برای تشخیص و درمان و دفاع، کسب علوم جدید و تهیه و تدارک ملزومات جنگ بیولوژیک است.

 مهارت: سومین و مهمترین قدم برای دفاع و مبارزه داشتن اعتماد به نفس، چیرگی بر ترس و اضطراب و داشتن مهارت کافی برای هدایت کردن جریان بحران به سوی شرایط عادی می باشد.

شک: مدیران و مسئولان دفاعی کشور باید به همه موارد حتی آن هایی را که به نظر طبیعی و عادی می رسد با نگاه شک ببینند. نگاه شک به هر پدیده ای سبب می شود راه های ورود دشمن شناسایی شود و نکات ایمنی بیشتر رعایت گردد و نباید از هر عامل بیماری مسری هر چند کوچک به آسانی گذر کرد.

پنهان و رازداری: اولین هدف دشمن از حمله بیوتروریسمی و هر حمله تروریستی دیگر ایجاد رعب و وحشت در میان مردم است. مهم ترین وظیفه کادر دفاعی کشور در این مرحله جلوگیری از شایعه پراکنی در مورد حمله و انتشار خبرآن است. مخصوصا کادر درمانی که با افراد آسیب دیده حمله درارتباط هستند. مانند جلوگیری از انتشار خبرآن، آمار تعداد افراد آسیب دیده، تشخیص ها و نشانه های بیماری و راه های درمان، چرا که دشمن بوسیله همین اخبار از نتایج حمله خود آگاهی می یابند و آن را ارزیابی می کنند.