برایند تفکر ملی

اخیرا، اولین محموله از کالاهای تجاری افغانستان، در شهر زرنج، بارگیری شد و از مسیر بندر چابهار به‌مقصد هند، فرستاده شد. این رویداد برای ایران، هند و کشورهای آسیایی میانه، حایز اهمیت است؛ اما برای افغانستان، از اهمیت بنیادین بر خوردار است؛ چرا که افغانستان در عین حال که مثل کشورهای آسیایی میانه محصور خشکی است؛ ولی گزینه بدیل نیز قبل از این، نداشت. بدون تردید، مسیر چابهار، مناسبات کشورهای مرتبط و درهم‌تندیده با این مسیر را گسترش می‌دهد و باعث رونق مبادلات تجاری می‌گردد.
پیش از طرح و راه اندازی بندر چابهار، تنها مسیر شناخته شده برای افغانستان، جهت ترانزیت کالا، بندر کراچی پاکستان بود. پاکستانی‌ها به دلیل موقعیت این مسیر و نیاز بی بدیل افغانستان به‌این مسیر، همواره از آن به‌عنوان یک حربه کارا و موثر، جهت دیکته کردن خواسته‌های خود، حداقل در قسمت انتقال کالا به افغانستان استفاده می‌کرد و سالانه میلیون‌ها دلار سود سرشار به جیب می‌زد و در عین حال که هرگز اجازه ترانزیت کالاهای هندی را نیز نمی‌داد.
مسیر چابهار به گونه هوشمندانه مطرح شد تا افغانستان را از وضعیت اجبارگونه در مسئله ترانزیت، نجات بخشد و گزینه انتخاب را فراروی آن قرار دهد، تا در بازی‌های شطرنج‌گونه مبادلات تجارتی و ترانزیتی دیگر مات حریف نشود و امکان حرکت موثر داشته باشد. این طرح، دیگر یک رویا نیست بلکه به‌صورت عینی، به واقعیت تبدیل شده‌است.
بایسته است یادآوری گردد که انگشت گذاشتن روی بندر چابهار، به‌عنوان گزینه انتخاب در امر ترانزیت و تسهیل کننده تجارت و همچنین، کاستن از فشارهای فزاینده همسایه جنوبی، برای اولین بار(1) توسط شهید سید مصطفی کاظمی، سیاست‌ورز ملی و وزیر تجارت در دوره حکومت موقت و انتقالی مطرح و پیگیری شد و دیروز، این طرح ملی، پس از هفده‌سال از زمان طرح آن، به‌ثمر نشست.
نتیجه‌ای که از این، سخن می‌توان گرفت این‌که، در توزیع و واگذاری مقام‌ها و مناصب بلند حکومتی، از تفکر مشمئز کننده قومی باید پرهیز کرد، رهبری وزارتخانه‌ها را باید به‌انسان‌های خلاق، مبتکر و دارای تفکر و روحیه ملی واگذار کرد تا بتوانند گام‌های موثرتری در راستای طرح‌های ملی، توسعه زیربنایی و منافع ملی بردارند تا از این راه، شکوفایی ملی به‌ارمغان آید.

داکتر سید جواد سجادی