افغانستان و بحث حضور شرکت های امنیتی

  • انتشار: ۱۵ اسد ۱۳۹۶
  • سرویس: بین المللسیاست
  • شناسه مطلب: 28297

این در حالی است، که همزمان گزارش‌هایی از تمایل کاخ سفید برای کاهش حضور نظامی در افغانستان و افزایش نقش شرکت‌های خصوصی نظامی در این کشور نیز منتشر شده است، اما مقامات پنتاگون درباره اجرای این طرح تردید دارند. در واکنش به این پیشنهاد، رئیس‌جمهور اشرف غنی به صراحت گفته، که با این طرح موافقت نخواهد کرد؛ «زیرا افغان‌ها این طرح را نخواهند پذیرفت.»

تاریخ تأسیس شرکت امنیتی و نظامی «بلک واتر» به سال 1997 باز می‌گردد، اما در زمان تجاوز ارتش آمریکا به افغانستان و عراق در سال‌های 2001 و 2003، فعالیت‌های بلک واتر رونق بیش‌تری یافت. این شرکت که به آن ماشین آدم‌کشی آمریکا نیز معروف است، مرتکب جنایات جنگی زیادی شده و در قاچاق مواد مخدر در افغانستان نقش دارد.

پس ازواقعه 11 سپتامبر و آغاز دخالت‌های نظامی وسیع آمریکا در خاورمیانه، شاهد افزایش چشم‌گیری ازشرکت‌های خصوصی امنیتی و نظامی در سطح جهان هستیم؛ روندی که با اعطای وظایف نظامی و امنیتی به این نوع شرکت‌ها، تبدیل به روندی روزافزون در جنگ‌های آمریکا شده است. یکی از این شرکت‌ها، بلک واتر (BlackWater USA) آمریکاست که در پی پدیدآمدن رسوایی‌های زیاد، نام خود را به شرکت آکادمی (Academi) تغییر داد. در حادثه مرگ‌بار سال 2007، نیروهای شرکت امنیتی «بلک واتر» در میدان «نیسور» بغداد آتش گشودند، که منجر به کشته شدن حداقل 14 غیرنظامی شد. «بلک واتر» در پی آنکه عراق در جنوری 2009 اعلام کرد، که مجوز کار شرکت را تمدید نخواهد کرد نام خود را به “XE Services” (شرکت خدمات ایکس‌ایی) تغییر داد. در دسامبر 2011، ایکس‌ای نام خود را برای بار دوم تغییر داده و تبدیل به شرکت «آکادمی» شد. کنسرسیوم سرمایه‌گذاری «یو.اس.تی.سی هولدینگز» که در دسامبر 2010 مالک شرکت “XE” شده بود، نام تجاری جدید «آکادمی» را برای این شرکت، انتخاب کرده است. همزمان با ایت تغییر نام‌ها، این شرکت سعی نمود، تا یک مجموعه آموزشی نیز در ولایت سن‌دیگو افتتاح نماید، اما این تصمیم با مخالفت سرسختانه مردم منطقه سازمان‌های ضد جنگ و طرفدار محیط زیست مواجه گشت.

نیروهایی که برای پول می‌جنگند

سرباز حرفه‌ای یا مزدور (Mercenary)، به نیرویی نظامی یا شبه نظامی گفته می‌شود، که بدون انگیزه‌های ملی ـ میهنی و فقط در برابر دریافت دست‌مزد، به صورت پیمانکار جنگی عمل می‌کند. به عقیده برخی، شاید بتوان مزدوری را در زمره قدیمی‌ترین مشاغل تاریخ بشر به حساب آورد. در طول تاریخ جنگ‌ها، حتی گاهی مزدوران در مقابل کشور خودشان، خدمات جنگی ارائه می‌کردند. امروزه بیش‌تر ارتش‌های جهان از سربازان خصوصی، که در واقع به استخدام ارتش درمی‌آیند، استفاده می‌کنند. معروف‌ترین مزدوران در حال حاضر، ارتش نیروهای خارجی فرانسه و شرکت بلک واتر ایالات متحده آمریکا هستند. شرکت بلک واتر آمریکا که برخی آن را نیرومندترین و ثروت‌مندترین ارتش خصوصی جهان می‌دانند، در جنگ عراق، افغانستان، اسرائیل، لیبی، امارات، بحرین و… شرکت داشته و ارائه دهنده خدمات امنیتی ـ نظامی به ارتش آمریکا و این کشورها می‌باشند.

بلک واتر و تجارت موادمخدر افغانستان

شرکت‌های امنیتی خصوصی متعددی نیز در افغانستان فعالیت می‌کنند، که به گفته حامد کرزی، رئیس جمهور سابق، در بسیاری از جرم و جنایات و قاچاق مواد مخدر در افغانستان دست دارند. به نوشته روزنامه انگلیسی «گاردین» شرکت امنیتی خصوصی بلک واتر (آکادمی) علاوه بر عایدی که از طریق مواد مخدر افغانستان به دست می‌آورد، بالغ بر یک چهارم هزینه‌هایی را که آمریکا ادعا می‌کند، برای مقابله با مواد مخدر در افغانستان هزینه کرده به دست آورده است.

آماری که اخیراً منتشر شده، نشان می‌دهد که این شرکت امنیتی خصوصی، با نام تجارتی جدیدش‌، بیش از یک‌چهارم یک میلیارد دالری را که در تلاش‌های وزارت دفاع آمریکا در راستای از بین‌بردن مواد مخدر در افغانستان به مصرف رسیده است، به دست آورده و این مبلغ، حدود 21 درصد 1.5 میلیارد دالر پول قراردادهایی را تشکیل می‌دهد، که پنتاگون از سال 2002 به این ‌سو برای این کار تخصیص داده است. این شرکت، دومین دریافت‌کننده‌ بزرگ پول‌هایی است که به شکل سخاوت‌مندانه در زمینه‌ مبارزه با مواد مخدر در افغانستان به هزینه شده است. تنها غول دفاعی، «نوردروپ گرمن»، با دریافت 325 میلیون دالر از بلک واتر پیشی دارد. نظر به گزارش بازرس ویژه آمریکا برای «بازسازی» افغانستان، 309 میلیون دالری را که «آکادمی» از مالیات‌دهندگان آمریکایی به دست آورد، برای «آموزش، تجهیز و حمایت تدارکاتی از نیروهای امنیتی افغانستان، از جمله وزارت داخله و پولیس مرزی افغانستان، که عملیات مبارزه با مواد مخدر را انجام می‌دهند»، پرداخت شده بود.

با توجه به سلسله تحقیقات رسمی تازه، تلاش‌های مبارزه با موادمخدر آمریکا با ریشه‌کن ساختن تجارت این مواد که عمیقاً ریشه دوانیده است، فاصله‌ زیادی دارند و بیهودگی آن ثابت شده‌ است. جنبه‌های دیگر میلیاردها دالری که آمریکا در جریان سیزده سال گذشته در افغانستان سرازیر کرده است، حتی به رونق موادمخدر کمک کرده است. همچنین، سازمان ملل متحد گزارش داده که از سال 2001، زمین‌هایی که برای کشت تریاک استفاده می‌شود، 60 درصد گسترش یافته است و به 209 هزار هکتار رسیده است. هروئین و مورفین افغانستان که ارزش آن 3 میلیارد دالر تخمین زده شده است، حدود 15 درصد تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌دهد. سازمان ملل متحد در ادامه گزارش خود می‌نویسد: «با توجه به رشد در کشت تریاک، باید فرض بر آن باشد که درآمد طالبان از تجارت غیرقانونی مواد مخدر یک عامل مهم در ایجاد دارایی برای این گروه باقی مانده است». علاوه بر این گزارش، بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان نیز هشدار داده که با پایان یافتن جنگ و فرار پول‌های کمکی از کشور، تجارت تریاک قطعاً افزایش یافته است.

به هر حال آمریکا قصد متوقف کردن تولید مواد مخدر در افغانستان را ندارد، چرا که از این طریق هزینه‌های حضور نظامی خود را در افغانستان تأمین می‌کند. واقعیت‌های جنگ افغانستان همواره از افکار عمومی کشور پنهان بوده و این درحالی است، که مردم مظلوم افغانستان در دهه‌های اخیر همواره قربانی مافیای منابع معدنی و مواد مخدر و تلاش اشغال‌گران برای تسلط بر جغرافی این منابع شده‌اند. از یاد نبریم که، کشت خشخاش در کنار پایگاه‌های کلان نظامی خارجی به خصوص آمریکا در افغانستان سوال برانگیز است و نشان می‌دهد که ادامه فعالیت این مزارع زیر سایه این پایگاه‌ها صورت می‌گیرد. پایگاه‌هایی که هیچ نهاد ملی و دولتی افغانستان به آنها دسترسی ندارند.

نتیجه

آکادمی یا بلک واتر سابق، در افغانستان تاریخ بدنامی دارد. با توجه به گزارش مجلس سنای آمریکا، بلک واتر زمانی یک شرکت سایه را راه انداخته بود، تا فعالیت‌هایش را مخفی نگهدارد؛ به طوری که کشتار افراد غیرنظامی عراقی و افغان توسط کارمندان این شرکت، مانع قراردادهای آن نشود. مشکل اصلی شرکت‌های امنیتی خصوصی که از سوی قدرت‌های غربی در مناطق جنگی فعالیت می‌کنند، از مصونیت بسیار بالایی برخوردار هستند، که هیچ مرجع قانونی نیز نمی‌تواند در مورد جنایاتی که آنها مرتکب می‌شوند تحقیقات انجام دهد و به همین دلیل است که این شرکت‌ها به راحتی مرتکب جنایت و خشونت علیه شهروندان کشوری که در آن فعالیت می‌کنند، می‌شوند. بسیار طبیعی است، که افغان‌ها چنین برنامه ای را نپذیرند و زیر بار چنین طرخی نروند. به نظر می‌رسد، تا زمانی‌كه شركت‌های خصوصی امنیتی و افراد آنها در افغانستان حضور داشته باشند، به غیر از بی‌امنیتی نتیجه دیگری را شاهد نخواهیم بود.

نظرات(۱ دیدگاه)

نظر شما چیست؟