افغانستان‌شناسی که دیگر بین ما نیست

حجت‌الاسلام سیدهادی خسروشاهی از محققان، علما، مورخان و افغانستان‌شناسان مشهور براثر ابتلا به بیماری کرونا دیروز در سن ۸۱ سالگی در یکی از بیمارستان‌های تهران درگذشت. از او بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب و ترجمه باقی مانده است که نزدیک به ۵۰ عنوان آن بارها در ایران و سایر کشورهای اسلامی به چاپ رسیده است. این مورخ، یکی از پیشگامان اخوت اسلامی در ایران و منطقه بود که رفتار بدون تعصب او همه را مجاب کرده بود.

«امام علی ندای عدالت انسانی» نوشته «جرج جرداق»، از مشهورترین ترجمه‌های سیدهای خسروشاهی است که شهرت جهانی دارد. «نامه‌ها و اسناد سیاسی سید جمال‌الدین»، از دیگر آثار خسروشاهی است که برای شناخت سید جمال‌الدین افغان، منبع مهمی به شمار می‌رود. درباره این کتاب، در یادداشتی تحت عنوان «سید جمال‌الدین اهل کجا بود؟» باهم حرف زدیم.

همان‌طور که اشاره شد، خسروشاهی از افغانستان‌شناسان معروف هم بود که کتاب ماندگار «نهضت‌های اسلامی افغانستان»، اشراف او را بر مسائل افغانستان نشان می‌دهد. این کتاب در سال ۱۳۷۰خورشیدی در ۲۳۴ صفحه توسط دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی در تهران به چاپ رسیده است. خسروشاهی در این کتاب، افزون بر معرفی احزاب، نهضت‌های اسلامی و جریان‌های سیاسی افغانستان، اقوام این کشور را نیز معرفی کرده است.
روحش شاد و یادش گرامی باد

محمد مرادی