اسرار معبد شائولین چیست؟

حتی اگر علاقه ای به هنرهای رزمی نداشته باشید و طرفدار فیلم های رزمی چینی و هنگ کنگی نیز نباشید حتما نام معبد شائولین (Shaolin Monastery) به گوشتان خورده است. در گذشته مشخص نبود که معبد شائولین مکانی افسانه ای است یا واقعی اما این روزها که دیگر خبری از جنگ های داخلی در چین بر سر قدرت نیست، می دانیم که مکانی به نام معبد شائولین واقعاً وجود دارد.

این معبد پنجاه و هفت هزار مترمکعبی که در استان هنان در شرق چین قرار دارد، همانند «شهر ممنوعه» (The Forbidden City) مکانی است که در طول قرن ها اشخاص بسیاری در آرزوی دیدن آن بودند. برخلاف مردم یونان که هرگز نخواهند توانست تندیس زئوس در المپیا را ببینند و برخلاف مردم عراق که حتی نمی دانند باغ های معلق بابل واقعاً وجود داشته است یا نه، مردم چین می توانند معبد افسانه ای شائولین که بخشی از هویت آنان است را هر زمانی که بخواهند ببینند.

گرچه بخش های مختلف این معبد در طول عمر خود بارها و بارها به دلایل گوناگون تخریب شده است اما شائولین همچنان پابرجاست. معبد شائولین همچون ماشین «دکتر امت براون» و «مارتی مک فلای» شما را به سفری استثنائی در زمان می برد؛ به زمانی که «لیو بی»، «سائو سائو»، «لین چان»، «کائو چیوی» و «لین خو» می زیسته اند.

تاریخ معبد شائولین

واژه شائولین از دو بخش «شائو» و «لین» تشکیل شده است. «شائو» به کوه «شائوشی» (Shaoshi) اشاره دارد. یعنی همان جایی است که معبد در آن قرار گرفته است. «لین» نیز به معنای جنگل است. از سوی دیگر شائولین «جنگل تازه» یا «جنگل جوان» نیز معنا می دهد.

معبد شائولین در سال ۴۹۵ میلادی و در زمان حکمرانی سلسله «وی شمالی» (Northern Wei) ساخته شد. یک راهب بودایی هندی به نام «بادا» که در سال ۴۶۴ میلادی برای ترویج آیین بودایی به چین آمده بود، توانست امپراطور «ژیائوون» (Xiaowen) را ترغیب کند تا معبدی در جنگل کوهستانی شائو که در میان کوه های مخوف سونگ (Song) قرار داشت، برای آموزش اصول بودیسم بسازد. در سال های بعد معبد شائولین به مرکز مهمی برای تحصیل و تدریس راهبان بودایی در چین تبدیل شد.

کونگ فوی شائولین

شاگردانی که به معبد شائولین می آمدند برای ساعات طولانی به تمرکز فکر و تمرین های ذهنی بودایی می پرداختند. آن ها تحرک فیزیکی زیادی نداشتند و به همین سبب از نظر جسمانی ضعیف بودند. تغذیه نامناسب و قحطی هایی هم که مردم چین را درگیر خود می کرد مزید بر علت شده بود. در ادامه شماری از استادان آیین بودایی تلاش کردند تا تمرینات جسمانی را نیز در کنار تمرینات ذهنی به شاگران معبد بیاموزانند و جسم آن ها را نیز همانند روحشان قوی و مقاوم پرورش دهند. آن ها معتقد بودند که همانند جهان، انسان نیز باید در تعادل باشد. بر همین اساس می بایست میان روح و جسم انسان تعادل برقرار گردد.

تمرینات جسمانی که توسط استادان شائولین به راهبان معبد آموزش داده می شد عموما از حیوانات و جانوران طبیعت الهام گرفته شده بود. شماری از این تمرینات نیز از هند و دیگر نقاط چین توسط راهبان بودایی به شائولین راه یافته بود. به این تمرینات در طول سال ها نظم داده شد و ارتقاء پیدا کرد. آن ها سرانجام به چیزی تبدیل شدند که اکنون ما به آن کونگ فوی شائولین می گوییم. در حال حاضر هنرهای رزمی شائولین دارای بیش از دو هزار نوع می باشد که ۷۰۰ نوع آن، از انواع اصلی هنرهای رزمی محسوب می شود.

تخریب معبد شائولین

آمادگی جسمانی بالای راهبان بودایی معبد شائولین که طی سال ها و با تمرینات طاقت فرسا بدست می آمد در کنار تسلط آن ها بر هنرهای رزمی، قدرت بسیار زیادی به معبد شائولین داده بود. هر از گاهی نیز مردم ستم دیده از ظلم حاکمان به راهبان معبد پناه می بردند و از آن ها برای احقاق حق شان تقاضای کمک می کردند. این امر موجب شد که این معبد خواسته یا ناخواسته در دوره هایی، با سلسله هایی که بر چین حکمرانی می کردند، درگیر شود. این درگیری ها در مواردی موجب تخریب کامل معبد گردید.

در سال ۱۶۴۷ میلادی امپراتور «شون‌ژی» (Shunzhi) و در سال های ۱۶۷۴ و ۱۶۷۷ یا ۱۷۱۴ میلادی امپراتور «کانگ‌شی» (Kangxi) و در سال ۱۷۲۸ یا ۱۷۳۲ میلادی امپراتور «یونگ‌ژنگ» (Yongzheng) برای جلوگیری از فعالیت هایی که معبد شائولین بر ضد سلسله چینگ (Qing dynasty) انجام می داد، به آن حمله کرده و شائولین را ویران کردند.

حملات امپراتوران سلسله چینگ و ویرانی شائولین موجب شد که شماری از راهبان معبد، مجبور به فرار شده و سال ها در میان مردم مخفیانه زندگی کنند. با ورود پنهانی راهبان معبد شائولین به شهرها و روستاها، هنرهای رزمی آن ها نیز اندک اندک به مردم منتقل می شد. راهبان معبد، هنر کونگ فوی شائولین را در خفا به مردم تعلیم می دانند. این امر سبب شد که هنر رزمی راهبان شائولین به شکل وسیعی در چین و در قرون بعد در سرتاسر دنیا گسترش یابد.

همچنین در سال ۱۹۲۸ نیز «شی یوسان» ژنرال «جبهه ملی چین» یا «کوُمینتانگ» معبد را به شکل فجیعی به آتش کشید. در حمله وحشیانه وی به شائولین ۹۰ درصد معبد از جمله اسناد تاریخی، دست نوشته های مذهبی و کتاب های خطی، نابود شد. در سال های بعد نیز راهبان معبد شائولین در مقابل تهاجمات خارجی زیادی به خاک چین ایستادند و از مهارت خود در هنرهای رزمی برای حفاظت از مردم استفاده کردند.

شائولین، یک جاذبه توریستی

سرانجام دولت چین در دهه هشتاد میلادی معبد شائولین را به عنوان یک جاذبه توریستی به جهان معرفی کرد و تلاش های بسیاری برای بازسازی آن انجام داد. با ساخته شدن فیلم های رزمی که قهرمانان آن راهبان شائولین بودند این معبد شهرتی جهانی یافت و مردم از سرتاسر جهان برای بازدید از آن به چین می رفتند.

معروفیت این معبد به اندازه ای است که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه به عنوان اولین رهبر یک کشور خارجی در سال ۲۰۰۶ از معبد دیدن کرد. همچنین در سی و چهارمین نشست کمیتهٔ میراث جهانی یونسکو که در سال ۲۰۱۰ در کشور برزیل برگزار گردید این معبد به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.