چرا جنگ در شمال و مرکز؟

به نظر می رسد اشرف غنی با یک تیر دو نشان زده است. زمانی از حامدکرزی شنیده بودیم که گفته بود: «دشمن من طالب نیست دشمن من ایتلاف شمال است» و امروز از آن ائتلاف به اصطلاح شمال، چیزی باقی نمانده جز تعدادی عناصری متفرق و ازهم پاشیده.
اشرف غنی نیز در آستانه رفتن به دیدار جوبایدن ریس جمهور آمریکا وزارت دفاع را به یک تاجیک وابسته به همان جبهه از هم پاشیده شمال، واگذار نمود و تغییراتی را نیز در وزارت داخله و نهادهای امنیتی ایجاد کرد. درک این اقدام شاید در نگاه نخست ساده به نظر آید مثلاً خواسته اپوزیسیون مخالف خود در قدرت را راضی نگهدارد. اما قدری اگر با تامل به موضوع بنگریم، اشرف غنی دقیقاً با یک تیر دو نشان را زده است.

اشرف غنی در ۵ سال گذشته وزارت دفاع، داخله و نهادهای امنیتی و استخباراتی کشور را دربست قبضه نموده و در اختیار قوم خاص خودش قرار داده بود. ژنرالان و افسران زبده و با تجربه از سایر اقوام را از ارتش ملی و پلیس بیرون کرده بود، چطور به این سادگی دوباره رهبری وزارت دفاع را به یک تاجیک میدهد؟.

در کنار این تصفیه قومی نهادهای امنیتی و نظامی، در ۵ سال گذشته، واگذاری تجهیزات و تسلیحات پیشرفته به طالبان را نیز کلید زده بود. به طور مثال در اشغال ۳ روز شهر غزنی در ۱۳۹۷ طالبان بانکها، بازارهای تجاری و دیپوهای تسلیحات و تجهیزات اردو و پلیس را کامل و سالم به غارت بردند. دولت سه روز کامل هیچ نیروی کمکی برای سربازان باقی مانده در محاصره نفرستاد تا اینکه آنها همه کشته و برخی فرار و برخی تسلیم شدند و طالبان تا توانست تجهیزات نظامی مثل تانک و نفربر و سلاحهای پیشرفته با خود بردند. در این جنگ سربازان اردوی ملی کشته شدند و بینی قومندانان و افسران عالی رتبه ارتش و پلیس خون نشد، گویا یک معامله ای بود که طالبان را تجهیز نمایند. بعد از اینکه طالبان شهر را غارت کردند و رفتند دولت نیرو فرستاد و شهر سوخته و غارت شده غزنی را دوباره تحویل گرفت. از این نوع اتفاقات زیاد روی داده و غرض آن بوده تا طالبان را مسلح نمایند. مثل آتش بس سه روزه در ۱۳۹۸ که طالبان وارد کابل شدند و آیسکریم اشرف غنی را خوردند و در برگشت تفنگ کهنه خود را تحویل دادند و به جای آن تجهیزات نظامی جدید و پیشرفته گرفته و بازگشتند.

حال نیز عقب نشینی تاکتیکی در خیلی از ولسوالیهای مرکز و جنوب به دستور اشرف غنی ادامه دارد و بدون جنگ طالبان پرچم اش بالا شده و تبلیغات رسانه ای نیز طالبان را فاتح نشان میدهد که در روز ۴ تا ۵ ولسوالی را تصرف میکنند. اما جنگ در شمال و جاییکه مخالفین غنی پایگاه و نفوذ دارند. مثل شبرغان، فاریاب، بدخشان، تخار، کندوز، بلخ و بغلان، بامیان، دایکندی و …. به شدت ادامه یافته و متمرکز شده است. حال برای آنکه این جنگ، دقیقاً بین جبهه شمال و طالبان باشد، وزارت دفاع را به بسم الله محمدی داده تا مجاهدین همان جبهه شمال را وارد این جنگ کرده باشد. نتیجه در هر صورت به نفع غنی است.

اگر جبهه شمال شکست بخورد، باز غنی مخالفین که به قول کرزی دشمن اصلی شان بودند، را از میان برداشته اند و اگر طالبان شکست بخورد باز غنی پیروز است، چون طالبانی که او را قبول نداشتند، با دشمن دیگر خودش از میان برداشته و نیرو و انرژی غنی باز هم محفوظ مانده است. اگر هیچکدام بر دیگری پیروز نشود باز هم اشرف غنی سود برده است چون هر دو نیرو ضعیف شده است.

احمدی رشاد