حکایت مارشال های افغانستان

القاب و عناوین نظامی در افغانستان همیشه بخشش به خروار بوده. اولین مارشال افغانستان، شاه ولی خان معروف به خُشکک، کاکای ظاهر شاه بود. او را از آن جهت مارشالی دادند که کابل را از چنگ حکومت کلکانی کشید و فتح کرد و لقب فاتح کابل گرفت. اما مردم کابل، شاه ولی خان را ” کابل گیرک” می گفتند چون معروف بود که او بدون هیچ جنگ و مقاومتی وارد کابل شد و صرفا در شب فتح، چند بار در کوه آسمایی دهل زده بود.

همین شاه ولی خان وقتی فهرست معاش جنرالان ارتش را تا آخر خواند ناراحت شد، انگشتش را بالای خط آخر فهرست گذاشت و بالای مدیر مربوطه داد زد: ” جمعه گل کدام جنرال کلانکار است که معاشش از مام کده که مارشال هستم، زیاد است؟”
مدیر گفت: ” صایب! جمعه گل نیست. جمع کل است. یعنی مجموع معاش جنرال های اردو. “

آقای فهیم هم درایت نظامی و شایستگی آکادمیک این پست را نداشت، از دل جنگی با حمایت ارتش های حرفه ای کشورهای قدرتمند جهان، پیروز به در آمد و مارشالی، باجی بود که از حکومت کرزی گرفت.

حالا هم کسی قرار است مارشال شود که نقل شده، روزی در پای مکتوبی امضا کرده بود، یاور دفترش گفته بود: جنرال صاحب! سرِ بسمه تعالی امضا کدین.

آقای غنی هم بدش نمی آید با دادن یک لقب بی اختیار، عنوان مارشالی را بازاری تر کند، خاطرات تلخ بی محلی ها و قلدری های آقای فهیم نسبت به خودش را پس از مرگ وی تلافی کند، اختلاف قومی را دامن بزند و اینگونه حریفانش را به جان هم بیندازد.

شجاع محسنی