بحران های سیاسی بقوت خود باقی هستند

مراسم امضای توافقنامه سیاسی میان اشرف غنی و داکتر عبدالله بخودی خود یک سند مهم شاید تاریخی است. همین ۲۴ دقیقه میتواند موضوع مونوگراف یک دانشجوی علوم سیاسی باشد. در آغاز ما شاهد صحنه ای بودیم که بیشتر به مجلس عزاداری شباهت داشت تا یک صحنه “آشتی ملی” و بنیانگذاری یک ابتکار یا توافق سیاسی که سرنوشت مردم و کشور به آن بستگی دارد.

از لحاظ فیزیکی اشرف غنی در یک حالت تقریبآ ذوب شدن و فرو رفتن قرار دارد و با وضاحت میتوان حدس زد که وی پای یک توافقنامه ای امضا خواهد کرد که مخالف میل اوست. ولی چکار میتوانست بکند در برابر فشار مقاومت ناپذیر ارباب (امریکا). داکتر عبدالله هم بدون تبارز کوچکترین علامه رضایت یا خوشی با قیافه بسته و عبوس ظاهر شد که دلیل آنرا چند لحظه بعد خودش بیان نمود : در درون تیم او همه با این توافق راضی نبودند.

از نگاه محتوا دیدن این ویدیو یک واقعیت دیگر را بیان میکند. در حالیکه اشرف غنی با بیانیه کوتاه و جملات فورمولیته، انگار که میخواهد هرچه زودتر این جلسه پایان یابد و او که خود را مالک مقتدر وکامل قدرت میدانست بیشتر در چنین حالتی قرار نگیرد.

داکتر عبدالله برعکس و شاید کاملآ به ضعف خود در برابر اشرف غنی طی دوران “حکومت وحدت ملی اول” آگاه است و تصمیم گرفته که جایگاه خود را به حیث شریک قدرت تثبیت کند، به سخنرانی جامع و قبلآ تهیه شده پرداخت که علیرغم تذکر به اینکه وی هم مانند غنی کوتاه صحبت خواهد کرد، روی اساسی ترین مسایل سیاسی، روند صلح، ارتباط با جامعه بین المللی و کشورهای منطقه، تذکر اینکه بحران سیاسی موجب تقلیل کمکهای بین المللی شده و غیره، نقش فعلی خود را جدی تر از حکومت وحدت ملی اول گرفته.

آنچه که در این جلسه مشهود است عدم وحدت است. گلبدین حکمتیار از اشتراک به آن خود داری نموده. معاونین اشرف غنی ناراضی اند. طبیعی هم است. داکتر عبدالله با صلاحیت های زیاد شخصیت دوم کشور است. حالا از حالت روحی یک امرالله صالح یا عطا محمد نور حدس بزنید. عبدالله هم حمایت تمام متحدین خود را ندارد. از آن هم مهمتر به عقیده من که روزهای بدی را نوید میدهد و از سرتاپای این مراسم هویداست همان عدم اعتماد میان دو سر حکومت فرداست. یکی روی مذاکرات صلح دست بالا را دارد ولی وزارتهای کلیدی مانند دفاع ملی، امنیت ملی، وزارت خارجه از حیطه قدرت او خارج است. و مهمتر از آن وزارتی که میگوید پول دارد یا ندارد تا بودجه داکتر عبدالله را تآمین کند، یعنی وزارت مالیه در اختیار اشرف غنی است.

ما امروز شاهد یک توافق اجباری و موقتی، بدون ضمانت اجرایی بودیم. بحران سیاسی که تنها محصول انتخابات تقلبی نیست بلکه محصول تضاد میان جامعه ای که تغیر کرده و بنیادهای سیاسی که ۲۰ سال قبل امریکا با کاپی نمودن از قانون اساسی خود برای ماساخت و منشآ قدرت تبعیضی و خود کامه مرکزیت کامل اشرف غنی است، همچنان پا برجاست.

داکتر کریم پاکزاد