انفجار یک دنباله دار عامل تبدیل خاک صحرای آتاکاما به شیشه سیلیکات

به نقل از sciencedaily، مطالعه جدید نشان می‌دهد که حدود ۱۲ هزار سال پیش، انفجار یک دنباله دار و گرمای شدید آن بخش وسیعی از خاک صحرای آتاکاما در شیلی را به صفحات گسترده‌ای از شیشه سیلیکات تبدیل کرده است. در مطالعه‌ای که در ژورنال Geology منتشر شده، محققان نشان می‌دهند که نمونه‌های شیشه صحرا حاوی قطعات ریز با مواد معدنی هستند که اغلب در سنگ‌ها یافت می‌شوند. منشاء فرازمینی این مواد معدنی کاملاً با ترکیب مواد بازگردانده شده به سیاره زمین توسط ماموریت Stardust ناسا که از ذرات دنباله‌داری به نام Wild ۲ نمونه برداری شده بود، مطابقت دارد.

پیت شولتز، استاد بازنشسته در گروه زمین، محیط زیست و سیاره‌شناسی دانشگاه براون می‌گوید:” این اولین باری است که ما شواهد واضحی از شیشه‌های روی زمین داریم که توسط تشعشعات حرارتی و باد‌های ناشی از انفجار گلوله آتشین در بالای سطح کره زمین ایجاد شده‌اند. بسیاری از ما گلوله‌های آتشین پررنگی را دیده ایم که در سراسر آسمان پخش می‌شوند، اما در مقایسه با این حادثه، آن انفجار‌ها واقعا کوچک هستند.”

نظر محققان درباره شیشه‌های صحرای آتاکاما

این شیشه‌ها به صورت تکه تکه و به رنگ‌های سبز تیره یا سیاه در سراسر صحرای آتاکاما در شرق پامپا دل تاماروگال، فلاتی در شمال شیلی که بین کوه‌های آند در شرق و رشته ساحلی شیلی در غرب قرار دارد و به طول ۷۵ کیلومتر پخش شده‌اند. شولتز می‌گوید هیچ مدرکی مبنی بر اینکه شیشه‌ها توسط فعالیت‌های آتشفشانی ایجاد شده باشند وجود ندارد، بنابراین منشأ آن‌ها یک راز بوده است. برخی از محققان بر این باورند که این شیشه‌ها در نتیجه آتش سوزی علف‌های باستانی به وجود آمده است، زیرا این منطقه همیشه بیابانی نبوده است. در دوران پلیستوسن، درختان و تالاب‌های علف‌پوشی وجود داشت که توسط رودخانه‌هایی که از کوه‌ها به سمت شرق امتداد می‌یابند، ایجاد می‌شدند و گفته می‌شود که آتش‌سوزی‌های گسترده ممکن است به اندازه‌ای داغ بوده باشند که خاک ماسه‌ای را به صفحات شیشه‌ای بزرگ تبدیل کرده اند.

شولتز و همکارانش همراه با محققان مرکز علمی Fernbank در گرجستان، دانشگاه سانتو توماس شیلی و خدمات زمین‌شناسی و معدن شیلی، تجزیه و تحلیل شیمیایی دقیقی از ده‌ها نمونه گرفته‌ شده از ذخایر شیشه‌ای در سراسر منطقه انجام دادند و با بررسی کانی‌ شناسی شیشه، ایده به وجود آمدن این اجرام توسط آتش‌سوزی را رد کردند.

مواد موجود در صفحات گسترده‌ شیشه سیلیکات

آن‌ها مواد معدنی به نام zircons را شناسایی کردند که تجزیه شده و بددلیت را تشکیل می‌دهد. این اتفاق معمولاً در دمای بیش از ۳۰۰۰ درجه فارنهایت می‌افتد که بسیار داغ‌تر از آتش‌سوزی علف‌هاست. به گفته محققان، همچنین مجموعه‌ای از مواد معدنی عجیب و غریب که فقط در شهاب‌سنگ‌ها و سایر سنگ‌های فرازمینی یافت می‌شوند، پیدا شدند. مواد معدنی خاصی مانند کوبانیت، ترویلیت و ترکیبات غنی از کلسیم که با علائم معدنی نمونه‌های دنباله دار بازیابی شده از ماموریت Stardust ناسا مطابقت دارند.

اسکات هریس، زمین شناس سیاره‌ای در مرکز علمی فرنبانک می‌گوید:” این کانی‌ها به ما می‌گویند که این جرم تمام نشانه‌های یک دنباله دار را دارد. مطابقت مواد موجود در این شیشه‌ها با نمونه‌های استارداست واقعاً نشان دهنده انفجار یک دنباله‌دار است. برای تعیین سن دقیق شیشه‌ها باید کار بیشتری انجام شود، اما قدمت حدودی تخمین زده شده ‌می‌تواند در تعیین زمان ناپدید شدن پستانداران بزرگ از منطقه تاثیرگذار باشد.”