امکان ها و گزاره های مقاوت پنجشیر

احمد مسعود، پنجشیر را سنگر پایداری و مقاومت ساخته است. پنجشیر در دوره های پیشین استیلای طالبان بر افغانستان نیز، یک دژ سخت جان برای مقاومت بود. رهبری تیزهوشانه ی احمدشاه مسعود، این دژ را تسخیر ناپذیرتر ساخته بود.

اکنون اما این میراث به احمد مسعود رسیده است. احمد، جوانی متین و جسور و مصمم بنظر می آید که سنجیده سخن می گوید، ادبیات سیاسی را می فهمد، با زبان گفتگو با جامعه جهانی اشنایی دارد، رفتار قدرت های جهانی را رصد می کند و دید روشن در مورد مناسبات قومی، عنصر قدرت و ماهیت سیاست در افغانستان دارد.

مقاومت پنجشیر، اکنون یک امکان مهم برای به چالش کشیدن طالبانی سرمست از پیروزی ارزان بشمار می رود. امکانی که ممکن است مبدأ یک تحول سیاسی درافغانستان و محور یک خیزش داخلی در مقابل طالبان قرارگیرد.
گفته می شود نیروهای زیادی از ارتش، امنیت و کماندو، از بسیاری ولایات مانند قندوز و تخار وبدخشان و بغلان و کابل وحتا هلمند با تجهیزات و سلاحهای سنگین زرهی، تانک، هلیکوپتر و هواپیماهای سبک جنگی به پنجشیر رفته اند.
دلایل و عوامل زیادی برای جنگیدن و مقاومت این نیروها وجود دارد:

نخست آن که تنها گذاشتن این نیروها درمیدان های جنگ از سوی فرماندهان و مقامات بالا رتبه، خشم و انزجار این نیروهارا بیشتر و انگیزه جنگیدن آن هارا برای اعاده حیثیت و غرور زخم خورده شان افزون تر ساخته است.
دوم آن که، ترس از سرنوشت هولناکی که طالبان برسایر نیروهای امنیتی و کوماندوها رقم زدند، به این نیروها قدرت مقاومت بیشتری می بخشد.
و سوم این که، رهبری احمد مسعود بعنوان میراثدار احمدشاه مسعودِ نامدار، عامل دیگریست که انگیزه و روحیه این نیروهارا برای جنگیدن بیشتر می کند.
اضافه بر نیروهای ارتش، امنیت و کماندو، گفته می شود هزاران تن از نیروهای خیزش مردمی و مجاهدان دوره های جهاد و مقاومت نیز برای تشکیل جبهه تجهیز شده اند. این نیروها نیز احتمالن انگیزه ی محلی، قومی، فرهنگی و سیاسی مستحکمی برای جنگیدن خواهند داشت.

طالبان خواهند کوشید احمد مسعود را با واسطه گری سیاست مدارانی مانند عبدلله عبدلله و یا تعدادی از متنفذان و فرماندهان پنجشیری، از این دره بیرون بکشند. مطمنا طالبان تن به هیچگونه گفتگویی که منجر به واگذاری امتیازات اساسی گردد، نخواهند داد اما آن گونه که پیداست از آغاز حمله و جنگی مستقیم هم، تعلل می کنند.

آغاز جنگ برای طالبان، هم از نظر سیاسی پرهزینه است و هم ازنظر پیامدهای نظامی خطر آفرین. آن ها می کوشند از یکسو با مانورهای سیاسی شان همراه با عبدلله و کرزی و گلبدین، سایر رهبران سیاسی اقوام را دلگرم به تسلیم شدن نمایند و ازجانب دیگر، نگاه جهان و توجه حامیان منطقه ای رهبران قومی غیر پشتون را نسبت به رفتار انتقامجویانه شان تلطیف نمایند. استراتژیست های طالبان به این امر واقفند که هرنوع اجرای عملیات نظامی پیش از تثبیت اجتماعی و استقرار نظام سیاسی دلخواه شان در کابل، طالبان را با آغاز جرقه های شورش و طغیان در ولایت های مختلف دچار خواهد ساخت.

دراین سوی معادله اما، احمد مسعود درآستانه ی انتخاب دشواری قرارگرفته است. از یکسو، او می داند مذاکره با طالبانِ مغرور که جز به تسلیم شدن او نمی اندیشند، معنی سیاسی دیگری نخواهد داشت. و از سوی دیگر، آغاز و ادامه جنگ، نیازمند عزم و قاطعیتی رهبرگونه و سیاست ورزی هوشیارانه و مدبرانه می باشد؛ امری که اورا بعنوان میراث دار احمدشاه مسعود در معرض اعتماد و انتظار و امید بسیاری از پیروان پدرش قرار داده و بدین ترتیب وی را با یک آزمون بی بدیل تاریخی مواجه ساخته است که باید رنج و قربانی های زیادی را بر هواداران و مردمش تحمل کند.

آنچه که دراین راه می تواند توان رهبری، ظرفیت نظامی و موقعیت سیاسی احمد مسعود را تقویت و تحکیم بخشد این است که او ضرورت های استراتژیک و پیش نیازهای بنیادین سیاست گذاری عملی خودرا می باید بر گزاره های ذیل استوار سازد:

1. تدوین یک مانفیست سیاسی برای کسب اعتماد، همراهی سیاسی و پشتیبانی اجتماعی و روانی سایر اقوام.
2. تلاش برای جلب و جذب حمایت بازماندگان نیروی ارتش و نیز مدیریت قوت ها و قیام های مسلحانه ی پراکنده در مناطق مختلف.
3. جلب حمایت تسلیحاتی، لوجیستکی و مالی روسیه و ایران و جلب رضایت ازبکستان و تاجکستان بعنوان عقبه ی لوجستیکی جبهه مقاومت.
4. تعامل معادله ساز با اسلام آباد در جهت تغییر نگاه ان کشور نسبت به مواضع استراتژیک و فرایند سیاسی این جبهه.
5. جلب رضایت و توجه سیاسی ایالات متحده و قدرتهای اروپایی نسبت به جبهه مقاومت بعنوان یک امکان سیاسی، در جهت همکاری های استخباراتی و سیاسی بعنوان یک ادرس برجسته ی سیاسی در اینده تحولات منطقه و افغانستان.
6. جلب توجه و تمرکز رسانه های بین المللی و سازمان های جهانی نسبت به جبهه مقاومت.

حمزه واعظی