خاینی که به بهای آزادی‌اش، پنج جانی آزاد شد

پنج سال پیش، هیئت مذاکره‌کننده طالبان یکی از شرط‌های خود را برای مذاکرات صلح، آزادی پنج‌تن از سران این گروه از زندان گوانتانامو اعلام کرد. سرانجام این خواسته به کرسی نشست و سه سال پیش این پنج نفر، در یک معامله با یک سرباز آمریکایی به اسم «بو برگدال» تبادله شدند.

برگدال سربازی است که در سال 2009، پایگاه خود را در ولایت پکتیکا ترک کرد و به اسارت طالبان درآمد. اخیراً مشخص شده است که او اصلاً اسیر نه بلکه به طالبان پیوسته بود. قرار است پروسه اعلام حکم دادگاه برگدال امروز دوشنبه 23 اکتبر در آمریکا آغاز شود. او قبل از این پذیرفته بود که با ترک پایگاه نظامی، جان هم‌قطارانش را به خطر انداخته است. اگر برگدال 31 ساله مجرم شناخته شود، احتمال دارد به حبس ابد محکوم شود.

بد نیست پنج‌تن از سران طالبان را که در تبادله با برگدال از گوانتانامو آزاد و به قطر منتقل شدند، بیشتر بشناسیم.

یکی از این افراد «ملاخیرالله خیرخواه» نام دارد که در زمان طالبان، وزیر داخله این گروه بود. وی همان کسی است که از «ابومصعب الزرقاوی» در کابل پذیرایی کرد. او جعبه سیاه مفقود شدن ده‌ها تن از مردم افغانستان در سال‌های 1377- 1378 از مسیر اسلام قلعه تا هرات و همچنین مسافرخانه‌های شهر هرات است. نگارنده این سطور، در همان روزها در شهر هرات بسر می‌برد و از نزدیک شاهد این ماجرا بود.

فرد دوم، «ملافاضل» است که در دوره طالبان معاون وزیر دفاع این گروه بود. کشتارهای مهیب پس از تصرف شهر مزارشریف، توسط جوخه‌های ترور ملافاضل و شخص دیگری به اسم سیف‌الرحمان فرزند نصرالله منصور انجام شد. سازمان ملل، ملافاضل را به ارتکاب جنایات جنگی متهم کرده و مسئول کشتار هزاران نفر از مردم مزار شریف در سال ۱۳۷۷ دانسته است.

سومین زندانی طالبان که از گوانتانامو در قبال آزادی برگدال آزاد شد، «ملانورالله نوری» والی سابق طالبان در بلخ است. او یکی از فرماندهان خط مقدم جنگ طالبان بود که وی نیز در قتل غیرنظامیان شمالی دست دارد.

چهارمین شخص، «ملاعبدالحق وثیق» است. او در دوره طالبان، معاون قاری «احمدالله» رئیس سازمان جاسوسی این گروه بود. البته در آن زمان احمدالله در شمال افغانستان بسر می‌برد و ملاعبدالحق کارهای اجرایی‌اش را در کابل و سایر ولایت‌ها انجام می‌داد.

پنجمین زندانی طالبان، «محمدنبی عمری» نام دارد. او در دوره طالبان، عضو هیئت رهبری این گروه بود. او حلقه اتصال گروه‌های تروریستی مثل سپاه صحابه و القاعده با شورای رهبری طالبان بود.

آزادی برگدال این سرباز خیانت‌کار آمریکایی، باعث شد که نه تنها پنج‌تن از جانیان آزاد شوند بلکه این تبادله، پرونده سیاه و ننگین آنان را نیز مختومه کرد. این پنج نفر نه تنها محاکمه نشدند بلکه در حال حاضر در رفاه کامل در قطر به بسر می‌برند.

محمد مرادی