نگرانی ها از هزینه یک میلیارد دالری عربستان برای ترویج وهابیت در بنگلادیش

عربستان سعودی قصد دارد با هزینه کردن نزدیک به یک میلیارد دالر، حدود ۶۰۰ مسجد در بنگلادیش بسازد.

انتشار اخبار مربوط به این پروژه باعث نگرانی و وحشت اقلیت‌های مذهبی این کشور شده است.

فاکس نیوز گزارش کرده است که این پروژه در دولت بنگلادیش به نخست وزیری شیخ حسینه تأیید شده است و بر اساس آن قرار است ۵۶۰ مسجد در سراسر بنگلادیش ساخته شود.

هدف از این پروژه تبلیغ اسلام در بنگلادیش عنوان شده است و این در حالی‌ست که این کشور همین حالا هم به عنوان یک کشور مسلمان در جنوب آسیا شناخته می‌شود.

بنیاد دولتی اسلامی در بنگلادیش بر ساخت و ساز مساجد مورد نظر نظارت خواهد داشت و انتظار می‌رود که حدود ۹۰/۶ میلیون تاکا (واحد پول بنگلادیش) معادل یک میلیارد دالر برای این پروژه هزینه شود. بودجه‌ای که از طریق کمک مالی عربستان سعودی تأمین می‌شود: مطابق قرارداد عربستان ۸۰/۱۷ میلیون تاکا (حدود ۹۶۷ میلیون دالر) به بنگلادیش می‌پردازد و مابه‌التفاوت را داکا تأمین می‌کند.

تحلیلگران می‌گویند این پروژه می‌تواند نتایج معکوس و زیان‌باری بر جای بگذارد؛ اگر گروه‌های محافظه‌کار و بنیادگرا از مسجد‌های جدید برای تبلیغ وهابیت استفاده کنند (این گزارش وهابیت را نوعی از اسلام سنی تعریف کرده که معتقد به تفسیر بنیادی قرآن به معنای واقعی کلمه است و شکل غالب مسلمانی در عربستان سعودی‌ست).

گروه‌های تندرو همچون القاعده یا گروه تروریستی داعش، از آموزه‌های وهابی تبعیت می‌کنند که اولین بار در چند دهه‌ گذشته از سوی عربستان سعودی در خاورمیانه گسترش یافت.

عبدالرشید، رییس بخش مطالعات اسلامی دانشگاه داکا در واکنش به این پروژه عربستان سعودی در بنگلادیش گفته است تجربه نشان می‌دهد هر جا ایدیالوژی وهابی عربستان سعودی گسترش یافته، به تحریک {مسلمانان} علیه ادیان دیگر منجر شده است. او مردم بنگلادیش را صلح‌دوست خوانده و گفته است که آن‌ها به ادیان مختلف احترام می‌گذارد.

مقام‌های رسمی سفارت عربستان سعودی در واشنگتن علاقه‌مند به اظهارنظر فوری درباره این موضوع نبوده‌اند.

کارشناسان خبره در مسائل خاورمیانه گفته‌اند که دولت عربستان تاریخ و سابقه‌ای طولانی در استفاده از نفت و کنترول خود بر مکه و مدینه به عنوان مکان‌های مقدس مسلمانان، به منظور گسترش وهابیت دارد.

دانیل پایپس، مورخ و بنیانگذار انجمن خاورمیانه به فاکس نیوز گفته است عربستان سعودی بر روی ساختمان‌ها، سازمان‌ها، رسانه‌ها و مردم سرمایه‌گذاری می‌کند: «وهابیت با صدها میلیارد دالر سرمایه، یک نیروی قدرتمند جهانی است. اثر این نیرو را می‌توان در مناطق متأثر از وهابیت در طول دهه‌های اخیر دید: از آمریکا و کشورهای حوزه بالکان گرفته تا پاکستان و اندونزی.»

او تأکید کرده که این تأثیرگذاری همچنان ادامه خواهد یافت: «عربستان سعودی همچنان به سرمایه‌گذاری و توسعه زیرساخت‌های مورد نظر خود برای گسترش دادن وهابیت در کشورهای دارای تنوع مذهبی ادامه خواهد داد. سرمایه‌گذاری در بنگلادیش هم بخشی از این پروژه جهانی است که تاکنون موفق بوده.»

تصوف رایج‌ترین شکل اسلام در بنگلادیش است. شکلی که  کمتر با تعصبات اسلامی سر و کار دارد و در جنوب و جنوب شرق آسیا از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است.

برنامه عربستان سعودی برای سرمایه‌گذاری عظیم  در بنگلادیش باعث به وجود آمدن اعتراض‌ها و نگرانی‌هایی در جامعه جهانی شده است. معترضان معتقدند این سرمایه‌گذاری زمینه تقویت و حضور گروه‌های تندرو وهابی همچون داعش را در بنگلادیش بیش از پیش فراهم می‌کند.

از سال ۲۰۱۳ تاکنون، چندین مورد حمله تروریستی در بنگلادیش به وقوع پیوسته است و بر اساس اخبار و گزارش‌های موجود، گروه‌های تندور اسلامی چندین وبلاگ‌نویس، فعال مدنی سکولار، افراد وابسته به دیگر فرقه‌های مسلمانان، هندوها و حتی یک راهب بودایی را کشته‌اند.

در سال ۲۰۱۶ بزرگ‌ترین حمله تروریستی گروه‌های بنیادگرا در شهر داکا، پایتخت بنگلادیش رخ داد: حمله به یک کافه، گروگان گرفتن مردم و مجبور کردن گروگان‌ها به خواندن آیه‌ای از قرآن در مقابل زندگی‌شان. در این حمله در مجموع ۲۲ نفر کشته شدند.

عبدالرشید گفته است تصمیم کابینه بنگلادیش در پذیرش کمک مالی هنگفت عربستان سعودی برای ساخت مسجد، خطر گسترش وهابیت و اسلام رادیکال را از طریق این مسجد‌های تازه‌ساز افزایش خواهد داد: «پس دولت باید مواظب باشد که خشونت وهابی شایع نشود و گسترش پیدا نکند.»