مقامات در وزارت تحصیلات: بعد از این تلاش می شود تا بورسیه به افراد لایق توزیع شود

مقامات در وزارت تحصیلات عالی می گویند در سال‌های اخیر فرصت‌های زیادی برای افغان‌ها فراهم شد تا در کشورهای خارجی تحصیل کنند. اما حالا مقام‌ها در وزارت تحصیلات عالی اعتراف می‌کنند که این بورسیه‌ها بیشتر در اختیار افرادی قرار گرفته‌که واسطه داشته‌اند و با  استفاده از روابط توانسته‌اند بورسیه‌های تحصیلی را بدست آورند.

فریده مومند سرپرست وزارت تحصیلات عالی افغانستان روز شنبه در یک کنفرانس خبری در کابل گفت: در این بورسیه‌ها، لیاقت و شایستگی مدنظر گرفته نشده به همین دلیل شماری از محصلین وقتی برای تحصیل در کشورهای دیگر رفته‌اند، به صورت مکرر ناکام مانده‌اند.

وزیر تحصیلات گفت که پس از این تلاش می‌شود تا بورسیه‌ها برای افراد واجد شرایط توزیع شود: «وزارت تحصیلات عالی تصمیم گرفته است که دیگر نباید حق محصلین لایق تلف شود. هر محصلی که نتواند کامیاب شود، وزارت تحصیلات عالی تصمیم گرفته است تا آن‌ها را دوباره به افغانستان بخواهد تا منابع و پول افغانستان هدر نرود.»

بررسی وزارت تحصیلات عالی در ترکیه و هند نشان می‌دهد که تعداد زیادی از کسانی که از طریق بورسیه به این دو کشور برای تحصیل رفته‌اند، ناکام مانده‌اند و مشکلاتی را برای این وزارت خلق نموده‌اند.

مقام‌ها در وزارت تحصیلات عالی گفتند که تعداد زیادی از افغان‌ها در دانشگاه‌های خارجی تحصیل کرده‌اند و دارای مدارک تحصیلی ماستری و دکترا هستند؛ ولی زمینه تدریس برای آن‌ها در دانشگاه‌های افغانستان فراهم نیست. به همین دلیل این وزارت تصمیم گرفته است که پس از این به استادان این دو کشور همسایه اجازه تدریس داده نشود.

مومند گفت: «خوشبختانه تغییری در تحصیلات عالی آمده است، ما به استادان افغان که در بیرون از کشور تدریس می‌کنند، در هر مقطعی که باشند، اولویت می‌دهیم که در داخل کشور بیایند و تدریس کنند.»

دانشگاه‌های خصوصی در افغانستان در چهارده سال گذشته از نظر کمی رشد خوبی داشتند. برخی از این دانشگاه‌ها تلاش کردند تا با جذب استادان پاکستانی و ایرانی، زمینه جذب محصلین بیشتری را مهیا کنند و سود بیشتری ببرند.

اما سرپرست وزارت تحصیلات عالی افغانستان گفت که پس از این تلاش می‌شود تا استادان داخلی جذب شوند: «یک تعداد از پوهنتون‌های خصوصی ما معمولا استادانی را بنام استادان خارجی استخدام می‌کنند در حالی که در سالیان اخیر تعداد زیادی از جوانان ما برای بدست آوردن اسناد ماستری و دوکتورا به خارج رفته و برگشته‌اند اما زمینه کار برای آن‌ها محدود است.»

مسوولان وزارت تحصیلات عالی گفتند که بجز کشورهای همسایه، این محدودیت بر استادان کشورهای دیگر وضع نمی‌شود. مقام‌های وزارت تحصیلات  عالی می‌گویند برخی از افراد بنام استاد در دانشگاه‌های خصوصی فعالیت می‌کنند در حالی که از یک طرف صلاحیت استادی را ندارند و از طرف دیگر برخی مشکلات امنیتی را برای این کشور خلق می‌کنند. اما وزارت تحصیلات عالی در رابطه به مشکلات امنیتی‌ای که این استادان متوجه افغانستان می‌کنند، جزییات ارایه نکردند.

استفاده از نام دانشگاه‌های غربی

بعضی از دانشگاه خصوصی با استفاده از نام و عنوان دانشگاه معتبر غربی تلاش کرده‌اند تا محصل بیشتری جذب کنند. دانشگاه یومف سویس یکی از این دانشگاه‌ها است که از چند سال به این‌سو فعالیت می‌کند، ادعا دارد که یکی از شاخه‌های دانشگاه یومف سویس است.

ولی اخیرا منابع دیپلوماتیک در اروپا نامه‌ای به افغانستان فرستادند و گفتند که یومف سویس در افغانستان هیچ شاخه‌ای ندارد. این در حالیست که دانشگاه یومف در سال‌های اخیر با استفاده از همین نام، محصلین زیادی را جذب کرد.

وزیر تحصیلات عالی افغانستان در این مورد گفت: «نتیجه ارزیابی‌ها نشان داد که پوهنتون یومف در سویس ثبت و راجستر بود ولی دارای اعتبار اکادمیک نبود. وقتی یک پوهنتون دارای رسمیت و اعتبار اکادمیک نباشد، نمی‌تواند در افغاستان شاخه ایجاد کند. از همین خاطر فیصله شد که پوهنتون یومف مسدود شود.»