سونامی نرم مدرنیته

مدرنیته و تکنالوژی مدرن فرایند بی‌مانند و تحول عظیم است. این تحول، چه به‌شکل سخت‌افزارانه و چه بگونه‌ای نرم‌افزارانه، فراگیرنده، توقف‌ناپذیر، غیر قابل بازگشت، عمیق و بنیادین است و با شدت و ضعفی، بنیان ساختارهای فکری کهن را فرو می‌ریزد و ابزارهای جدید زندگی، ذائقه‌ها را تغییر می‌دهند و در رقابت خیره‌کننده و نابرابر، ابزارهای کهنه را از گردونه رقابت خارج می‌کند.

غیر ممکن است که با نفرت، تحجر، عقب‌ماندگی، گرسنگی، مرگ‌آفرینی و ویرانگری، به‌مصاف تکنالوژی، زندگی مدرن و شکوه چشم‌نواز و خیره‌کننده آن رفت.

این تحول، طالبان و گروه‌های مشابه را نیز در بلند مدت، دچار استحاله کرده و در خود هضم می‌کند. آنان که روزی تحمل ضبط صوت را هم نداشتند اینک خود فریفته و دلباخته تلفن‌های هوشمند و چند منظوره‌اند. به‌صورت کلی ممکن است این فرایند، به‌سرعت به‌سرانجام نرسد و در یک سطح قابل تحقق نباشد، ولی مستمر، توقف‌ناپذیر و بنیان برانداز است و به‌قرون وسطای افراط‌گریان نیز مهر پایان می‌زند و حکومت‌های عرفی، به‌عنوان حکومت‌های بی‌بدیل متولد می‌شوند. بنابراین، در دراز مدت، هیچ‌گونه، امیدی برای گروه‌ها و حکومت‌های بنیادگرا و افراطی قابل تصور نیست. به‌آن دلیل که افکار افراطی و صاحبان آن‌ها، در دنیای مدرن حرفی برای گفتن ندارند.

شاید آن‌ها، چند صباحی گردوخاک به‌پا کنند و ملت‌های را با ادعاهای عجیب و غریب آسمانی، به‌گروگان بگیرند؛ ولی سرانجام با سونامی نرم مدرنیته غرق خواهند شد. در دنیای جدید، انسان مخدوم همه‌چیز است، و همه‌چیز باید در خدمت انسان باشد و همواره او را بر تخت کرامت، شرافت و حق‌مداری ستایش کنند.

داکتر سید جواد سجادی