سرابی به نام “آزادی”!

  • انتشار: ۲۸ جدی ۱۳۹۶
  • سرویس: اجتماعیدیدگاه
  • شناسه مطلب: 35731

“انسان آزاد آفریده شده است” و هیچ چیزی نمی‌تواند آزادی او را سلب یا محدود سازد، جملاتی هستند بسیار خوشایند و دل پذیر. اما پرسش این است که واقعا چنین است؟

“آفریده شدن انسان” چگونه آزاد است که او هیچ آگاهی و اختیاری درباره “آفریده شدن” خود ندارد! چگونه این آزادی ادعا شده درباره انسان محدود و سلب نمی‌گردد که او نمی‌تواند رنگ پوست، نوع زبان، جغرافیای زیست و حتا پدر و مادر خود را انتخاب کند!؟ همین طور همین انسانی که این همه در ستایش آن گفته شده و او را موجودی آزاد می‌پندارند، حق ندارد که عقاید و باورها و فرهنگ خود را تغییر دهد و گرنه با مجازات و محدودیت‌های سخت روبرو خواهد شد!و…

به نظر می‌رسد که ادعای “انسان آزاد آفریده شده است” برای تبلیغات و پروژه سازی‌ها و دل خوش ساختن آدم‌ها، آن هم با نگرش سطحی رضایت بخش و قابل قبول می‌باشد، اما اگر عمیقا و با نگاه ژرف نگریسته شود انسان دارای هیچ‌گونه آزادی و اختیار نیست؛ نه در تولدش و نه در زندگی اش و نه در مرگش.

اساسا مفهوم “انتخاب” برای انسان یک ماده تخدیر کننده و کشاندن او در سطح چیزی بیش نیست. انسان محکوم به زندان “جبر” است. “آزادی” او فقط در چارچوب همان سلول زندان “جبر” است. او اگر بتواند از جبر طبیعت، تاریخ، باور، اجتماع و…برهد (تاکید است اگر بتواند) از زندان وراثت هرگز نجات نخواهد یافت.

برای توضیح بیشتر همین نظام لیبرال دموکراسی که مدعی آزادی بشر و حق انتخاب برای او قایل است از این ادعا بیشتر استفاده ابزاری می‌کند. زیرا پیش از این‌که انسان خلق شود و در محیط و جامعه وارد شود دستگاه‌های فلسفه ساز و تبلیغاتی و ابزار ساز بگونه ای فضا و شرایط را سازماندهی کرده اند که “انسان” آن چیزی را “انتخاب” می‌کند که قبلا درباره آن به وسیله دستگاه‌های گوناگون فلسفی، علمی و تبلیغاتی و تجاری سرمایه گذاری و کار شده است. مثال ساده انتخاب یک کالای “برند” انتخاب خود خریدار نیست، بلکه دستگاه‌های تبلیغاتی تجاری با استفاده از فلسفه و روانشناسی و…. ذهن خریدار را تسخیر کرده است و خریدار_که قبلا استحمارشده است_ به پندار خود، خیال می‌کند که “انتخاب” خود اوست!! بنابراین “آزادی” که بیشترین شیفتگی و قربانی را در تاریخ بخود گرفته است “سرابی” بیش نیست!

شکور اخلاقی

نظرات(۰ دیدگاه)

نظر شما چیست؟