خروج از توافق پاریس مقدمه ای برای آغاز شکاف میان آمریکا و اروپا

  • انتشار: ۱۸ جوزا ۱۳۹۶
  • سرویس: دسته بندی نشده
  • شناسه مطلب: 25552

جهان و به ویژه اروپا پس از جنگ سرد مدتی طول کشید تا به آرامش برسند ولی دیری نپایید که جورج بوش (پسر) در امریکا برسرکار آمد و در تلاش برای بسط یکجانبه گرایی امریکا، نظم پس از جنگ سرد را تحت الشعاع قرار داد و با اقدامات خود اول از همه متحدین امریکا در اروپا را دچار رنجش و تلاطم و سپس دیگران را به فراخور حال آنها نگران و مضطرب کرد.

جورج بوش دو جنگ افغانستان و عراق را به راه انداخت که حاصل آن بی‌ثباتی خاورمیانه و ایجاد گروه‌های تروریستی نظیر القاعده در افغانستان، عراق و سپس در سایر کشورهای این منطقه نظیر سوریه بود. در دوران جورج بوش، اروپا به دو بخش اروپای پیر (اروپای غربی) و اروپای جوان (شرق اروپا) تقسیم و با این استدلال، رئیس جمهوری امریکا آنها را در مقابل یکدیگر قرار داد.

با روی کار آمدن اوباما، وی کوشید امریکا را چهره ای مصالحه جویانه و صلح طلب معرفی کند و سعی کرد زخم‌های ایجاد شده توسط امریکا در بین متحدین را التیام دهد. بر این اساس از یک سو اروپا دوباره به دوران وحدت و همبستگی برگشت و از سوی دیگر اوباما حل معضلات اروپا و جهان را با متحدین اروپایی خود به مشورت گذاشت و دوران ثبات جهان دوباره شکل گرفت و نظم پس از جنگ سرد به راه خود ادامه داد.

اما دوباره جهان شاهد بر سرکار آمدن پوپولیست دیگری به نام دونالد ترامپ بر مسند رئیس جمهوری امریکا شده که این بار تمام سنگ‌های بنای جهان و روابط بین‌الملل را به لرزه در آورده است. اقدامات و افکار ترامپ از هر جهت مخالف نرم‌های پذیرفته شده و عقل کارشناسی جهان است.

بیش از ربع قرن طول کشید تا جهان توانست آلوده‌کننده‌ترین کشورها را قانع سازد که برای حفظ کره زمین و آینده بشری دست به کار شده و اقداماتی را در نظر بگیرند که از گرم شدن کره زمین بیش از ۲ تا ۳ درجه نسبت به ۵۰ سال پیش خودداری شود. رؤسای جمهوری امریکا و چین به عنوان آلوده‌کننده‌ترین کشورهای کره زمین پذیرفتند مصوبات اجلاس پاریس را متعهدانه عملی سازند.

اما دونالد ترامپ به محض روی کارآمدن، این تعهد را منتفی و فردی را مسئول محیط زیست امریکا کرد که از مخالفان سرسخت هرگونه همکاری با اجلاس پاریس و پذیرش هرگونه تعهد برای کم کردن گرمایش زمین است. این اقدام ترامپ برای همه رهبران اروپایی، متخصصان محیط زیست و سردمداران سازمان ملل متحد گران آمد زیرا شاهد این هستند که چگونه دستاوردهای بشری پس از سالیان دراز در حال نابودی است.

توافق پاریس

توافق پاریس (فرانسوی: Accord de Paris)، که با نام پیمان پاریس نیز شناخته می‌شود،‌ ذیل چارچوب پیمان‌نامه سازمان ملل در تغییر اقلیم (UNFCCC) در رابطه با کاستن از انتشار گازهای گلخانه‌ای، سازگاری و امور مالی است که از سال ۲۰۲۰ شروع می‌شود. متن توافق از سوی نمایندگان ۱۹۵ کشور در کنفرانس تغییر اقلیم ۲۰۱۵ سازمان ملل متحد در پاریس در پاریس مذاکره و با اجماع در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۵ تصویب شد. در ۲۲ آوریل ۲۰۱۶ (روز زمین) در مراسمی در نیویورک برای امضا معرفی شد. تا ۲۰۱۷، ۱۹۵ عضو UNFCCC این پیمان را امضا و ۱۴۷ تا از آنها آن را به تصویب مجلس خود رسانده‌اند.

توافق پاریس؛ بدون آمریکا

همانطور که مشاهده کردیم چهل و سومین نشست سران جی ۷ در شهر تائورمینا در ایتالیا بدون نتیجه پایان یافت و در نهایت به اختلاف میان شش کشور ایتالیا، آلمان، فرانسه، کانادا، ژاپن و انگلیس با دونالد ترامپ در رابطه با توافق پاریس و تجارت آزاد و اتحاد اروپا با چین منتهی شد.

اکنون که آمریکا با شعار ‘اول آمریکا ‘ از اروپا فاصله گرفته است، چین در انتظار فرصت های جدید برای تحکیم روابط خود و نفوذ بیشتر به بازار ثروتمند اروپا و غرب است.

مرکل که پس از اجلاس جی ۷ در ایتالیا و مواضع دونالد ترامپ در رابطه با توافق پاریس، به شدت مایوس به کشورش بازگشت، اعلام کرد که در صدد از سرگیری محور آلمان و فرانسه در اتحادیه اروپا، پس از انتخاب امانوئل مکرون است. وی به صراحت اظهار داشت که دوران اعتماد و تکیه بر امنیتی که امریکا می تواند برای اروپا به فراهم آورد به پایان رسیده است و اروپا باید سرنوشت خود را در دست بگیرد.

آغاز فصل جدید در روابط میان اروپا و آسیا با غول اقتصادی چین می تواند بخشی از این سرنوشت باشد. نرسیدن رهبران اروپایی به تفاهم با آمریکا در اجلاس جی ۷ کاملا آشکار شد. پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا، یک فرصت طلایی برای پکن فراهم کرد تا وارد رابطه ای مستحکم با اروپا، در زمینه محیط زیست شود.

بروکسل و پکن به عنوان دو مدافع مهم سیستم چند جانبه، به ویژه در بازار آزاد و توافق آب و هوایی پاریس ظاهر شدند و پکن معرف جایگزینی مناسب و مهم برای اتحادیه اروپا در قبال آمریکای ترامپ که به سوی دکترین ‘اول امریکا ‘ می رود و توجه چندانی به بهبود روابط اقتصادی و سیاسی با اروپا ندارد، محسوب می شود.

در حقیقت، مبارزه با تروریسم، بحران پناهجویان، مساله حمایت از تولیدات داخلی و توافق درباره تغییرات اقلیمی موسوم به توافق پاریس، چهار موضوع مهم در دستور کار این نشست بود.

این اجلاس درباره بحران پناهجویان، مساله ای که برای ایتالیا کلیدی بشمار می رود، به نتیجه ای نرسید. با توجه به اینکه موج مهاجرت ها بیشتر متوجه ایتالیا و کمتر متوجه اروپا است و برای آمریکا فرقی نمی کند، نتیجه بدست آمده از این اجلاس برای ایتالیا تقریبا فاجعه محسوب می شود.

اجلاس گروه جی ۷ در تائورمینا را می توان نشست شش علیه یک نیز نامید زیرا شش کشور عضو آن، علیه دولت جدید آمریکا موضع گیری کردند و اختلاف میان شش کشور جی ۷ با آمریکا در زمینه تغییرات آب و هوایی شدت گرفت.

اروپایی ها همچنین از سایر سیاست‌های ترامپ چه در خاورمیانه و چه در سایر نقاط و از جمله در داخل امریکا بسیار ناراضی و نگران هستند. تلاش‌های خانم موگرینی برای متقاعد کردن ترامپ که خطری برای توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ به وجود نیاورد و یا اینکه ترامپ متقاعد شود از شهرک‌سازی در فلسطین اشغالی جلوگیری شود و یا آتش جنگ دیگری در خاورمیانه شعله‌ور نشود همه و همه از شکاف جدی بین آمریکا و اروپا سخن می‌گوید.

نظرات(۰ دیدگاه)

نظر شما چیست؟