اشرف غنی: فیض محمد کاتب هزاره پدر تاریخ نویسی افغانستان بود

رئیس جمهور غنی در هشتاد و هشتمین سالگرد درگذشت فیض محمد کاتب هزاره گفت که کاتب پدر تاریخ نویسی معاصر افغانستان بود، او هرچند مامور درباری بود ولی مقاومت مردم را در برابر قدرت مطلقه و ظلم شاهان به تصویر کشیده است.

برای نخستین‌بار در هشتادوهشتمین سالیاد درگذشت فیض‌محمد کاتب هزاره، یکی از مؤرخان مشهور افغانستان، سیمینار علمی به هدف تجلیل از مقام و شخصیت فیض‌محمد کاتب در ارگ ریاست جمهوری برگزار شد.

اشرف غنی رئیس جمهور، در این سیمینار گفت، فیض‌محمد کاتب هزاره تنها مؤرخ نبود؛ بلکه یک شخصیت ذکی و “محقق زحمت‌کش” بود.

به باور رئیس جمهور، این تاریخ‌نویس افغانستانی، به دلیل این که به مدارک و اسناد دست اول دولتی دسترسی داشت، صاحبان قدرت را از نزدیک می‌شناخت و در اکثریت وقایع حضور داشت، توانست شاهکار بیافریند.

او گفت “هنگامی که شاهکار فیض محمد کاتب را در مقایسه با دیگر کسانی که پیش یا پس از او دست به این کار زده اند، مقایسه کنیم و مزایای برجستۀ کار او را متوجه باشیم، به این نتیجه می‌رسیم که او به حق پدر تاریخ‌نویسی معاصر افغانستان است و آثار او برای نسل‌ها قابل مطالعه و استفاده خواهند ماند”.

رئیس جمهور هم‌چنان تأکید کرد که هرچند فیض‌محمد کاتب مأمور دربار بود؛ اما تصویر وی از رویدادهای تاریخی یک طرفه نیست که تنها کارنامه‌های حاکمان را نگاشته باشد؛ بلکه او مقاومت مردم را در برابر قدرت مطلقه را نیز به تصویر کشیده است.

آقای غنی، با تأکید بر نیاز مبرم بر درک بهتر تاریخ گذشته افغانستان افزود “جنگی که اکنون گریبان‌گیر کشور ما است و فرصت‌های بازسازی و انکشاف را در معرض تهدید قرار می‌دهد، یک عامل آن فقدان آگاهی تاریخی است”.

در این سیمینار علمی، بیشتر شخصیت‌های علمی، مؤرخان و فرهنگی افغان حضور داشتند و برخی نیز پیرامون شخصیت و آثار علامه فیض‌محمد کاتب هزاره سخن گفتند.

ریاست جمهوری، به پاس ارج‌گذاری از شخصیت فیض‌محمد کاتب هزاره به وزارت عدلیه دستور داد تا نشانی دولتی را به نام وی ضرب زده و پس از طی مراحل قانونی، در جلسۀ کابینه پیش‌کش کند. همچنان علاوه بر آن، بنای یادبود فیض‌محمد کاتب بر مقبرۀ وی نیز به دستور رئیس جمهور اعمار خواهد شد.

فیض‌محمد کاتب هزاره یکی از تاریخ‌نگاران مشهور افغان است که بر اساس اسناد تاریخی در سال ۱۳۰۷ خورشیدی به عمر هفتاد سالگی درگذشت. مقبرۀ وی در بالای منطقۀ “بالای جوی چنداول” که حالا به نام “زیارت قران” مشهور است، قرار دارد.