آنچه دیگران می خواهند، فرانسه انجام می دهد

فرانسوا اولاند؛ رئیس جمهور فرانسه گفته که کشورش در برنامه هسته ای ایران “کوتاه نمی‌آید” و “کاملا محکم” باقی می ماند؛ تا مطمئن شود که تهران در پی دستیابی به سلاح اتمی نیست.

آقای اولاند افزود:”اگر ایران به روشنی اعلام نکند که برنامه ساخت سلاح های هسته ای را رها کرده است، توافقی با این کشور در کار نخواهد بود.”

سه هفته پیش اعلام شد که دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و قدرت های جهانی، اواسط اواخر ماه جاری خورشیدی برگزار خواهد شد. مهلت نهایی تعیین شده برای دستیابی به یک توافق جامع بر سر برنامه هسته ای ایران، ۱۰ سرطان ۱۳۹۴ است.

فرانسوا اولاند در بخش دیگری از مصاحبه رادیویی خود، در پاسخ به سؤالی در مورد مقابله با داعش، ایران را یک “شریک در برقراری ثبات در سوریه و عراق” دانست.

این اظهارات در شرایطی صورت گرفته که ژان ایو لودریان؛ وزیر دفاع فرانسه، ماه پیش گفت که تصور کوتاه آمدن غرب بر سر فعالیت های غنی سازی ایران در ازای همکاری ایرن کشور در مقابله با داعش، یک “اشتباه عمیق” خواهد بود.

فرانسه پیش از این نیز تلاش کرده بود هم در برنامه اتمی ایران و هم در کنفرانس های صلح سوریه، مواضع سختگیرانه و انعطاف ناپذیری اتخاذ کند.

گاهی این مواضع به اندازه ای سخت و غیر قابل انعطاف بود که حتی امریکا به عنوان طرف اصلی تعامل با ایران از آن امتناع می کند.

در همین حال، ناظران می گویند که امریکایی ها در درازمدت در صدد بازسازی و احیای رابطه خود با تهران هستند و در این میان، رابطه ایران و اروپا نیز تحت تاثیر برنامه اتمی ایران، موضوع سوریه و سایر مسایل مبتلابه، روز به روز، سردتر می شود، بنابراین مقام های امریکایی تلاش می کنند مواضع جدی و واقعی خود درباره برنامه اتمی ایران را از زبان مقام های فرانسوی مطرح کنند.

اسراییل نیز اکنون بیشتر از امریکا، نسبت به مواضع فرانسه در قبال برنامه اتمی ایران، خوشبین است و امیدوار است این موضع گیری ها سرانجام موجب به بن بست خوردن کلیت روند رو به پیش مذاکراتی شود که با روی کار آمدن دولت حسن روحانی در ایران، میان ایران و قدرت های جهانی آغاز شده است.

در جریان آخرین دور مذاکرات اتمی میان ایران و شش قدرت جهان، وقتی قرار شد، دیپلمات ها هرکدام به کشورهای متبوع خود بروند و با مشورت با مقام های عالی و کانون های تصمیم گیری در مورد آینده تعاملات، دوباره به ژنو برگردند، جان کری؛ وزیر خارجه امریکا به جای بازگشت به واشنگتن، اعلام کرد که به منظور مشورت، راهی پاریس می شود.

در نخستین دوره های مذاکرات اتمی ایران با قدرت های جهانی نیز این لوران فابیوس؛ وزیر خارجه فرانسه بود که طی اظهاراتی جنجال برانگیز تلاش کرد، این روند را در همان ابتدا به شکست بکشد.

در این میان، ناظران می گویند که فرانسه نسبت به هیچ قدرت دیگر طرف مذاکرات هسته ای با ایران، سابقه روابط خصمانه و دست کم غیر دوستانه با این کشور ندارد؛ بنابراین، این موضع گیری های شدید و خصومت آمیز، لزوما نمی تواند بر پایه سوابق روابط دو کشور و یا منافع فرانسه در جریان این مذاکرات، قابل تعریف و ارزیابی باشد؛ بنابراین، به نظر می رسد فرانسوی ها پیش از آنکه به نمایندگی از دولت و منافع ملی خود سخن بگویند بیشتر تحت تاثیر خواسته های اسراییل و امریکا، وادار به این موضع گیری ها می شوند.

آنچه امریکا به دلیل ملاحظات و محاسباتی که نسبت به آینده مراودات دیپلماتیک خود با ایران دارد، نمی خواهد بر زبان براند، فرانسوی ها انجام می دهند و این همان چیزی است که تصور می شود با چراغ سبز و تایید تلویحی واشنگتن نیز همراه است.

به این ترتیب، به عقیده کارشناسان، دورنمای توافق هسته ای ایران و قدرت های جهان، در آیینه این موضع گیری ها، چندان روشن و امیدبخش نیست.

به ویژه آنکه ایران بارها تاکید کرده است که هرگونه توافقی تنها زمانی به دست خواهد آمد که تمامی تحریم ها یکجا برداشته شوند و این چیزی است که غرب مخالف آن است.

همچنین سایه روابط تنش آلود مسکو با غرب بر مذاکرات هسته ای، تنگناها و محدودیت هایی که دولت آقای روحانی در داخل ایران در زمینه واگذاری امتیازهای بیشتر به قدرت های جهانی با آن مواجه است و مهم تر از همه، قدرت گیری جمهوری خواهان تندرو در کنگره امریکا، کار را بر مذاکره کنندگان هسته ای بیش از همیشه سخت خواهد کرد.