افغانستان و پاکستان؛ صلح موقت یا جنگ دائم

به گزارش خبرگزاری اطلس به نقل از فارس، پایگاه اینترنتی دیپلمات در گزارشی نوشت «اشرف‌غنی» رئیس‌جمهور افغانستان تحت فشار زیادی قرار دارد.

تلاش‌های وی برای آشتی سیاسی با پاکستان با نتایج مطلوب همراه نبوده است. البته تلاش‌های غنی برای آوردن صلح به کشوهای جنگ‌زده افغانستان را نمی‌توان زیر سوال برد چرا که روابط کابل و اسلام‌آباد پس از به قدرت رسیدن غنی گرم‌تر شده است. غنی تصمیم گرفته است که سیاست‌های پیشین افغانستان را پشت سر بگذارد و فصل جدیدی از روابط را با پاکستان د رپیش گیرد اما این رویکرد جدید رئیس‌جمهور افغانستان با مشکلاتی روبرو شده است.

بنابر این گزارش، غنی با نادیده گرفتن منتقدان خود آینده سیاسی کشورش را در گرو تغییر سیاست کابل نسبت به اسلام‌آباد می‌بینند. تمایل وی به رابطه با پاکستان بر این اساس بنیان نهاده شده است که اسلام‌آباد نقش موثری در آوردن طالبان به میز مذاکره با کابل خواهد داشت اما با افزایش حملات بهاری طالبان وی امید خود را از دست داد.

دیپلمات افزایش بی‌ثباتی و ناامنی در شمال افغانستان را باعث نگرانی و خشم کشورهای همسایه مانند ترکمنستان، تاجیکستان و ازبکستان دانست و نوشت: مانند یک ابر شوم قبل از طوفان، اعضای داعش کمین گرفتند تا زمان آن فرا رسد که حملات تروریستی خود را آغاز نمایند.

دیپلمات با اشاره به این که از لحاظ استراتژیکی و سیاسی غنی نمی‌تواند نسبت به پیامدهای منفی احتمالی عدم تمایل یا توانایی پاکستان برای مهار طالبان مطمئن باشد، افزود:  کشتارهای مداوم در افغانستان تار و پود جامعه این کشور را تضعیف کرده و  متعاقبا صبر غنی نیز کم شده است.

در این گزارش آمده است: غنی به پاکستان هشدار داده است که می‌تواند رویکرد دیپلماتیک خود را تغییر دهد و به این ترتیب علنا نارضایتی خود نسبت به عدم عمل به تعهدات اسلام‌آباد را نشان دهد.

دیپلمات در ادامه گزارش خود به نامه شدیدالحن غنی به دولت پاکستان پرداخت و نوشت: این نامه نشان‌دهنده عمق ناامیدی رئیس جمهور افغانستان نسبت به صلح با پاکستان بود.

دیپلمات افزود: مردم افغانستان همواره این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا تلاش‌های غنی برای صلح و همکاری با پاکستان تاکنون نتیجه‌ای داشته است یا خیر. صرف نظر از تعهدی که غنی نسبت به صلح با پاکستان داده است می‌توان گفت وی چاره دیگری ندارد و برای اطمینان یافتن از بقای کشور خود و امنیت زنان و کودکان افغانستانی باید به یک رئیس‌جمهور جنگ‌طلب تبدیل شود.

در این گزارش آمده است: علاوه بر درخواست کابل از پاکستان مبنی بر از بین بردن مخفی‌گاه طالبان در مناطق قبیله‌ای پاکستان غنی از اسلام‌آباد می‌خواهد که شبکه حقانی را که مسئول حملات تروریستی مرگبار در ولایت کابل بوده‌اند را منحدم سازد. علی‌رغم برخی گفت‌وگوهای غیررسمی که اخیرا به میزبانی چین در ارومچی و نروژ در اسلو انجام گرفته بود افزایش حملات طالبان در تابستان نشان داد که این گروه در بحث صلح با غنی جدیت لازم را ندارند. فشار قابل توجهی به غنی وارد شده است تا وی رویکرد طرفدارانه خود نسبت به پاکستان را پایان دهد اما هنوز زود است که خشم افروخته غنی نسبت به عدم تلاش اسلام‌آباد در مذاکرات با کابل را مشاهده نمایند.

دیپلمات در ادامه به تفاهم‌نامه امنیتی سازمان اطلاعات پاکستان( آی اس آی) و اداره امنیت ملی افغانستان پرداخت و نوشت: این تفاهم‌نامه بحث‌برانگیز انتقادات بسیاری را در داخل افغانستان به دنبال داشت. به دنبال این انتقادات رئیس‌جمهور افغانستان اعلام کرد که این تفاهم‌نامه هنوز امضا نشده است و قرارداد مورد نظر برای تصویب به شورای امنیت ملی ارسال می‌شود.

وی افزود: پس از رسیدن به یک اجماع گسترده سیاسی در افغانستان به طور رسمی این قرارداد اطلاعاتی را امضا خواهد کرد.

دیپلمات با تاکید بر این که پاکستان فرصت بی‌سابقه‌ای را برای صلح با همسایه غربی خود به دست آورده است نوشت:  اگر غنی نتواند سیاستمداران افغانستانی را نسبت به رویکردهای خود در قبال اسلام‌آباد متقاعد سازد، این کشور فرصت سازش با کابل را از دست خواهد داد.

دیپلمات نوشت: «راحیل شریف» رئیس ستاد ارتش پاکستان در دیدار با مقامات کابل اعلام کرد که دشمن افغانستان دشمن پاکستان است.وی همچنین اقدامات طالبان بر کابل را اقدامی تروریستی نامید. اما این اظهارات در واقع اعتبار پاکستان را به عنوان یک میانجی پیش چشم طالبان کاهش می‌دهد.

در ادامه این گزارش آمده است: اسلام‌آباد نمی‌تواند تفکر استعماری خود را نسبت به افغانستان تغییر دهد. بسیاری از مردم افغانستان از جمله پشتون‌ها با بی‌رغبتی به نقش میانجی‌گری پاکستان در بازی در هم و برهم و پیچیده افغانستان می‌نگرند. پاکستان قطعا این حق را دارد که تاکید کند قلمرو افغانستان علیه منافع ملی این کشور مورد استفاده قرار نگیرد اما این که از کابل بخواهند ماهیت سیاست‌های خود را در برابر هند قرار دهد بسیار نگران‌کننده است.

بنابر این گزارش، ناتوانی طالبان و سرنگونی حکومت افغانستان باعث سرخوردگی اعضای آن شده است. غنی این نگرانی را دارد که اعضای ناامید طالبان به داعش بپیوندند اما پاکستان هنوز این قضیه را درک نکرده است.

در انتهای این گزارش آمده است: چین نیز به دلایل استراتژیکی که مهم‌ترین آنها جلوگیری از نفوذ مناقشات داخلی افغانستان به منطقه سین‌کیانگ و دامن زدن به تفکرات تجزیه‌طلبی در این منطقه، مایل به ایفای نقش میانجی گری در روند آشتی سیاسی پاکستان و افغانستان است.

پکن همچنین به دنبال این است که منافع اقتصادی خود در افغانستان را حفظ کند. اگر غنی می‌خواهد که افغانستان به اوضاع سابق خود بازنگردد، باید خود را در کنار مردم این کشور احساس کند.

«آصف ابراهیم» نماینده جدید هند در غرب آسیا و مناطق افغانستان و پاکستان نیز باید به نوبه خود این تفکر را که هند در حال از دست دادن نفوذ و جایگاه ژئوپلتیک خود در افغانستان است را برطرف سازد.